هويج گياهي است دو ساله از خانواده چتريان ، قسمت مورد استفاده گياه هويج ، ريشه ، ميوه و تخم آن است. موطن اصلي هويج در اروپا ، شمال آفريقا و آسيا مي باشد و پاره اي از انواع آن در آمريكاي شمالي وجنوبي يافت مي شود . يكي از سبزيجات مهم دنيا از نقطه نظر تغذيه اي و اقتصادي هويج است و در بين كشورهاي توليد كننده جهان چين با 35درصد در رتبه اول و پس از آن به ترتيب آمريكا و روسيه با 8 درصد ، لهستان و ژاپن با 3درصد از سهم توليد جهاني بالاترين ميزان توليد را دارد . ساليانه 600 هزار تن هويج در آمريكا توليد مي شود وواريته هاي مختلفي براي اهداف مختلف توليدي كشت مي شود .

طبق آمار ارائه شده توسط ، FAO ميزان توليد هويج در ايران در طي سالهاي 1995تا 2005 ،40 هزار تن ، سطح زير كشت 1600 هكتار و توسط عملكرد 250000 هكتوگرم در هكتار بوده است كه در استانهاي آذربايجان شرقي ، خوزستان ، اصفهان ، زنجان بيشترين سهم را در توليد هويج كشور دارا مي باشند .

در حال حاضر بزرگترين صادر كننده هويج در آسيا را كشورهاي چين، سوريه ، تركيه و بزرگترين واردكنندگان را كشورهاي تايلند ، هنگ كنگ ، ژاپن، كره ، مالزي ، عربستان ، سنگاپور و امارات عربي متحده تشكيل ميدهند .

کد آیسیک محصولات هویج بر اساس طرح توجیهی فرآوری هویج

فرآورده های هويج بر اساس طرح توجیهی فرآوری هویج

- كنسرو هويج

- هويج منجمد

- پودر هويج

- آب هويج

- هويج خشك

- مرباي هويج

- حلواي هويج

- ترشي

- هويج سرخ شده

آب هویج و تولید آن

آب هويج يك مكمل تغذيه اي مي باشد . هويج منبع غني شده از كاروتنوئيدها بوده و نقش كاروتنوئيدها در سيستم ايمني بدن ، بعنوان عامل ضد سرطان شناخته شده اند ، خواص ويتاميني و آنتي اكسيداني آب هويج منجر به معرفي آن در فرمولاسيونهاي آب ميوه ها گرديده است .

هويج داراي تعداد معني داري از فوائد سلامتي مانند پيشگيري از سرطان ، ديابت ، سوء هاضمه ، نقرس و حتي بيماري هاي قلبي مي باشد . آب گيري )آب هويج(به اين منافع افزوده ميشود زيرا فيبر را حذف كرده و مواد مغذي مهم و فيتوكميكال هاي موجود در هويج به آساني بدون اثر زياد در روي دستگاه گوارش جذب مي شوند .آب هويج منبع غني از آنتي اكسيدانهاي بتاكاروتن ، آلفاكاروتن ، فيتوكميكال ها ، گلوتامين ، املاح و انواع ويتامينهاست كه بعنوان آنتي اكسيدان در نظر گرفته شده و پوست و مواد مغذي را محافظت مي نمايد .

آب هويج غني ترين منبع ويتامين Aاست كه مي توان تصور كرد . همينطور محتوي منابع ويتامين هاي B,C,D,E,G,Kمي باشد و هويج ها به هضم كمك كرده و اشتها را افزايش داده و به مادران شيرده براي بهبود كميت و كيفيت شير آنها توصيه شده است .

آب هويج يك منبع ويژه براي دندانهايي با عمل كلسيم دار شدن ضعيف مي باشد و آب هويج مي تواند عمل گردش كلسيم را اصلاح نمايد .

در درمان بيماريها ، آب هويج براي قليايي كردن بدن است و از طريق پاك كردن كبد بطور سريع به اين هدف مي رسد و كيفيت خون را بهبود مي بخشد .

آب هويج در اصلاح عفونتهاي فرمن مانند آپانديسيت ، عفونتهاي روده اي بسيار موثر است آن در درمان كم خوني ، مسموميت خون ، اولسرها ، رماتيسم ، آكنه ، و تمام شكل هاي سرطان استفاده مي شود . دوز پيشنهادي نيم تا سه ليتر بصورت روزانه مي باشد . اگر كبد و مثانه سالم باشند و خوب عمل نمايند نوشيدن مقادير بيشتر از دوز توصيه شده سبب پيدا شدن رنگ زرد نخواهد شد .

رنگ زرد آب هويج به علت وجود كارتن مي باشد كه پيش ساز ويتامين Aمي باشد ، هويج محتوي مقدار زيادي ويتامين Aمي باشد . كه آن بصورت بتاكاروتن مي باشد كه در بدن به ويتامين Aتبديل مي شود. آب هويج نقش مهمي در ذخيره ويتامين Aكودك بازي مي كند . زمانيكه آب هويج با شير مصرف مي شود مصرف كارتن به عنوان پيش ساز ويتامين Aبه مقدار زيادي افزايش مي يابد . آب هويج و شير منابع غني ويتامين Aبراي نوزادان هستند و هويج بطور گسترده استفاده مي شود . در حقيقت تخمين زده شده است كه در آلمان هويج ها 10 درصد از كل مصرف سبزيجات را تشكيل ميدهند و واريته هايي مصرف مي شوند كه كارتن بيشتري دارند .

تولید کنسانتره هویج بر اساس طرح توجیهی فرآوری هویج

با توجه به پيچيدگيهاي موجود در در تهيه كنسانتره آب هويج تا كنون تهيه اين محصول در ايران انجام نشده است. بطور كلي در ديگر كشورها نيزكنسانتره آب هويج تنها در اختيار چند كشور خاص قرار دارد . با توجه به فساد پذيري سريع آب هويج و عمر ماندگاري كوتاه آن بايستي سريع فرآيند و بصورت كنسانتره تبديل بشود.در عمليات حرارتي آب هويج در دماي بالا تغليظ مي شود كه در اين امر ضمن اينكه مستلزم حرارت بسيار زياد بوده و موجب خروج بسياري از مواد معطر از محصول توليدي ميشود كه رنگ كنسانتره توليدي بدليل انجام برخي واكنش هاي مضر از جمله واكنش قهوه اي شدن و همچنين توليد تركيبات بدطعم ، كدر مي شود . و تركيبات فرار موجود در آب هويج در اثر تغليظ تحت شرايط اتمسفر يك از بين مي رود و در حاليكه در تغليظ تحت خلاء تركيبات معطر كمتري ازآب هويج جدا شده و كنسانتره حاصل عطر وطعم مطلوب تري خواهد داشت . استخراج آب از درون بافتهاي گياهي هويج بسيار مشكل است و در بسياري از موارد تفاله بدست آمده پر از آب هويج است و در اين موارد اعمال فشار راه حل خوبي بنظر نمي رسد .

در چنين مواردي اضافه اسيد موجب افزايش راندمان توليد و همچنين افزايش پايداري حالت ابري آب هويج مي شود كه متاسفانه اضافه كردن اسيد ، كيفيت ، رنگ و طعم آب هويج توليدي را كاهش مي دهد . و با استفاده از اضافه كردن آنزيم ها بافت گياهي شكسته شده و راندمان استخراج آب هويج افزايش مي يابد. استفاده از آنزيم ها ، علاوه بر افزايش راندمان توليد آب هويج منجر به افزايش رنگ و كاهش ويسكوزيته، موجب كاهش كدورت و پايداري حالت ابري آب هويج نيز مي شود .

كنسانتره بدست آمده در دماي  C18- در حالت منجمد نگهداري مي شود و به عنوان طعم دهنده در مخلوط آب ميوه ها بكار مي رود .

کاربرد های کنسانتره هویج

طعم دهي به مخلوط آب ميوه ها و آب سبزيجات مانند آب كرفس و آب گوجه فرنگي

- رنگ دهي به مخلوط آب ميوه ها و غذاهاي ديگر

- تامين ويتامين و املاح بدن

- تقويت سيستم ايمني بدن در مقابل انواع بيماريها و سرطان و پيشگيري از ديابت ، سوء هاضمه ، نقرس و بيماريهاي قلبي

- كاهش پير شدن بافتهاي بدن و محافظت پوست و آنتي اكسيدان خون

- تصفيه كننده خون و كبد از سموم

- درمان عفونتهاي روده اي و گوارشي

- تامين انرژي و رشد استخوانها و رشد بافتهاي بدن