کربنات سدیم با نام هاي washing soda, soda crystals و soda ash نیز شناخته می شود. فرمول شیمیایی آن Na2CO3 است. این ماده داراي CAS-Number 497-19-8 میباشد. خلوص این محصول معمولا بر اساس مقدار Na2O گزارش میشود به طوریکه هر یک کیلوگرم سدیم کربنات داراي 0.585 کیلوگرم Na2O می باشد. شکل زیر ساختار شیمیایی سدیم کربنات را نشان میدهد.
سدیم کربنات معمولا به شکل هپتاهیدرات وجود دارد که به به سهولت به فرم پودر سفید مونو هیدرات در می آید. سدیم کربنات داراي خاصیت قلیایی نسبتا قوي است و از خاکستر بسیاري از گیاهان قابل استحصال است. این محصول بیش از 5000 سال است که مورد استفادهي انسان قرار گرفته است. مصریان باستان شکل طبیعی نمک قلیایی ترکیبی شامل سدیم کربنات دکا هیدرات و سدیم بی کربنات را استفاده میکردند. آنها این نمک قلیایی را به عنوان صابون شستشو بکار می بردند. همچنین در تولید شیشه نیز از این ماده استفاده میکردند.
نام و کد محصول (آیسیک) و شماره تعرفه گمرکی
طبق اطلاعات بدست آمده از سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت کد آیسیک محصولات طرح به شرح زیر است.
نام محصول
کد آیسیک
تعرفه گمرکی
واحد سنجش
کربنات سدیم سنگین
2411512429
28362000
تن
بی کربنات سدیم
2411512443
283630
تن
کربنات سدیم سبک
2411512428
28362000
تن
استانداردها
طبق اطلاعات بدست امده از سامانه اطلاع رسانی سازمان ملی استاندارد و تحقسقات صنعتی ایران استاندارد های زیر آمده است.
شماره استاندارد
موضوع
سال چاپ
4270
ویژگیها و روشهای آزمون جوش شیرین (بیکربنات سدیم) خوراکی
1376
5373
کربنات سدیم خشک و یک آبه مورد مصرف در عکاسی - ویژگی ها و روشهای آزمون
1379
614-1
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت اول -ویژگیها
1387
614-2
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت دوم-اندازه گیری قلیائیت کل
1387
614-3
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت سوم-اندازه گیری بی کربنات سدیم
1387
614-4
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت چهارم-کاهش جرم در اثر حرارت
1387
614-5
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت پنجم -اندازه گیری رطوبت
1387
614-6
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت ششم-اندازه گیری کلرید سدیم
1387
614-7
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت هفتم-اندازه گیری سولفات سدیم
1387
614-8
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت هشتم-اندازه گیری آهن
1387
614-9
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت نهم-تعیین دانه بندی
1387
614-10
کربنات سدیم بدون آب با کاربرد صنعتی قسمت دهم-اندازه گیری دانسیته ریزشی
1387
گریدها و انواع مختلف محصول
سدیم کربنات داراي سه گرید اصلی شیمیائی، داروئی و آزمایشگاهی است. گرید شیمیائی آن که در اندازه هاي مختلف ارائه می شود شامل نوع سبک، متوسط و سنگین است. این سه نوع محصول تنها در تعدادي از ویژگیهاي فیزیکی مانند چگالی بالک و اندازه ذره متفاوت هستند و سایر خواص فیزیکی و شیمیایی آنها یکسان است.
کربنات سدیم سبک داراي چگالی 0.45 تا 0.6 گرم بر سانتی مترمکعب است و معمولا در صنایع نفت و تصفیه آب کاربرد دارد.
کربنات سدیم سنگین داراي چگالی 0.85 تا 1.1 گرم بر سانتیمترمکعب است و معمولا در صنایع شیشه و شوینده کاربرد دارد.
کاربردهاي صنعتی محصول
سدیم کربنات جزء موادي است که داراي کاربردهاي متنوع در صنایع مختلف است. در ادامه شرح مختصري در خصوص مهمترین کابردهاي این محصول ارائه میشود.
ساخت شیشه: کربنات سدیم در صنایع شیشه سازي کاربرد دارد. بکارگیري این ماده در شیشه سازي سبب کاهش دماي تشکیل شیشه و صرفه جویی در مصرف انرژي میشود. تولید مواد شیمیایی: در تولید مواد شیمیایی مختلف مانند سدیم بی کربنات، سدیم سیلیکات، سدیم تري پلی فسفات، سدیم دي کرومات، سدیم آلومینات، سدیم سیانید و . . . به کار میرود. تولید کاغذ: در صنایع تولید کاغذ به عنوان عامل تنظیم کننده اسیدیته و همچنین به منظور رنگ زدایی از کاغذ باطله به کار میرود. تولید صابون و دترجنت: این ماده در تولید صابون و دترجنتها به عنوان عامل آلکالی استفاده می شود. نرم کردن آب : در فرایند تعویض یونی موجب حذف یونهاي کلسیم و منیزیم از آب و کاهش سختی آن میشود. مخازن آب شهري: به عنوان یک افزودنی رایج در مخازن شهري جهت خنثی سازي اثر اسیدي کلر و افزایش pH به کار می رود. کاربرد خانگی: در خانه ها به عنوان نرم کننده ي آب در شست و شوي لباس ها به کار می رود .این ماده با یون هاي منیزیم و کلسیم موجود در آب سخت مقابله می کند و مانع از تشکیل پیوند بین آنها با ماده شوینده به کار رفته می شود. بدون استفاده از سدیم کربنات شوینده اضافی براي خیساندن یون هاي منیزیم و کلسیم نیاز می شود. رنگرزي: به عنوان عامل استحکام دهنده پیوند بین رنگ و الیاف استفاده میگردد. صنعت غذا: به عنوان تنظیم کننده pH و نگهدارنده استفاده میشود. الکترولیز: به عنوان یک الکترولیت موجب افزایش سرعت تجزیه آب میشود. تاکسیدرمی: در فرایند حذف گوشت از استخوانها به کار میرود. آزمایشگاههاي شیمی: به عنوان استاندارد اولیه در واکنشهاي تیتراسیون به کار میرود. خمیر دندان: به عنوان عامل افزایش دهنده pH دهان و عامل کفساز به کار میرود. آجر سازي: به عنوان عامل مرطوبکننده در تولید خمیر موجب کاهش مقدار مصرف آب میشود. صنعت نساجی: به عنوان عامل ضد اسید در فراوري ابریشم به کار میرود. پتروشیمی و تصفیه نفت خام: به عنوان خنثیساز در فرایندهاي پتروشیمی استفاده میگردد. تصفیه روغنهاي گیاهی: به عنوان عامل جداکننده اسیدهاي چرب آزاد عمل میکند. گوگرد زدایی از دود: در فرایند حذف گوگرد از دود خروجی ازدودکشها استفاده میگردد.
بررسی مسایل زیست محیطی محصول
دو جنبه مهم آلودگیهاي زیست محیطی واحدهاي صنعتی، آلودگی آب و آلودگی هوا میباشند. از آنجا که محصول این واحد به صورت جامد بوده و قابلیت انحلال در آب را دارا است به اثرات آلودگی آب توسط این محصول پرداخته میشود.
اصلیترین اثر نامطلوب سدیم کربنات بر محیط زیست، تاثیر آن بر pH محیط است. بنابراین تاثیر سوء سدیم کربنات بر ارگانیزمهاي موجود در محیط تا حد زیادي تابع ظرفیت بافري محیطی است که این ماده در آن رها می شود. آزمایشات نشان دادهاند که این ماده در غلظتهاي کمتر از 100 میلیگرم بر لیتر بیخطر است. در صورتی که این محصول قبل از تخلیه به محیط زیست رقیق گردد حتی به صورت موضعی نیز موجب کاهش pH نخواهد شد.
در خصوص خواص ایمنی این محصول میتوان گفت که بلعیدن این ماده بدون ضرر است مگر اینکه به مقدار خیلی زیاد باشد. بوکردنِ آن ممکن است سبب سوزش بینی یا گلو شود. در اثر تماس با پوستهاي حساس ممکن است باعث خارش یا سوزش پوست شود. در اثر تماس با چشم ممکن است سبب ایجاد سوزش و سرخی در چشم شود.
اثرات ایمنی سوء این محصول عمدتا به دلیل ذرات ریز آن میباشد که ممکن است وارد بینی، چشم یا گلو شوند.
جهت آشنایی بیشتر با روش تولید کربنات سدیم به این مقاله مراجعه کنید.
شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی تولید کربنات سدیم را اعلام می دارد
هم اکنون سفارش طرح توجیهی تولید کربنات سدیم دهید
استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس
