تایرها در گذشته برای میزان مسافت 20000 مایل گارانتی می شدند ولی امروزه با افزایش کیفیت مواد تایرها و همچنین روشهای ساخت مناسب تا 100000 مایل گارانتی می شوند . در اواخر قرن بیستم، صنعت بازیافت در 8 کشور پیشرفته صنعتی به عنوان سودآورترین صنعت، برنده جایزه طلایی گردید و از آن زمان زباله را " طلای کثیف " نام نهادند و انجمن ها و مراکز تحقیقاتی در کشورهای مختلف جهت بازیافت مواد مختلف ایجاد گردید .

بطور کلی تایرهای دارای عمر مفید را با دو روش شیاردار کردن و یا روکش مجدداً به چرخه مصرف باز می گردانند . (شیاردار کردن برای تایر سواری به لحاظ عمق کم آج امکانپذیر نیست ) .

بازیابی مجدد جهت تولید

- بازیابی مواد

- احیاء انرژی

- دفن که در بسیاری کشورها ممنوع می باشد (براساس مصوبه پارلمان اروپا در جولای 1999 تا سال 2006 میلادی معدوم نمودن تایرهای فرسوده به هر شکل در سراسر کشورهای اتحادیه اروپا ممنوع خواهد شد).

در دسته بندی بازیافت تایرهای فرسوده، بهترین روش روکش مجدد و استفاده دوباره می باشد .

(در روکش مجدد بیش از 75% ارزش مواد اولیه جهت استفاده مجدد در دسترس می باشد ) که در کشورهای اروپایی این نوع بازیافت 11 تا 13 درصد تایرهای فرسوده را به خود اختصاص داده و روکش لاستیک اتوموبیل سبک یک بار عوض می شود ولی روکش وسایل نقلیه سنگین چند بار میتواند عوض شود .

با توجه به حجم ضایعات تایرها بر حسب نوع استفاده و قیمت، بیشترین ضایعات به تایرهای سواری اختصاص دارد زیرا تایرهای باری ، اتوبوسی، کشاورزی ، OTR و صنعتی به دلیل قیمت بالای آن در هنگام پارگی و یا فرسودگی، مصرف کننده بیشتر تمایل به تعویض روکش مجدد دارد زیرا حتی روکش نمودن چند باره اینگونه لاستیکها هزینه به مراتب کمتری نسبت به خرید لاستیک نو دارد .

ضمناً به لحاظ قیمت تایرسواری مصرف کننده ترجیح میدهد که از تایر نو استفاده کند . لذا حجم ضایعات سواری بیشتر است از طرفی تایرهای روکشی براساس شرایط روکش می بایستی با سرعت محدودی (گاهاً تا 100 کیلومتر در ساعت جهت وسائط نقلیه ) حرکت کنند . با درنظرگرفتن تعداد لاستیک مصرفی برای هر خودرو سنگین ، قیمت لاستیک نو و سرعت ، روکش نمودن این لاستیکها در مقایسه با سایر لاستیکها موضوعیت بیشتری دارد .

توضیحات در خصوص صنایع بازیافت :

1- تولید تایر روکشی در ایران به حدود 40 سال قبل بر می گردد که بخشی از آن در قبل از انقلاب دارای تکنولوژی قدیمی بوده و کارخانجات ایجاد شده در بعد از انقلاب نیز رشد قابل توجهی از حیث تکنولوژی یا بهبود روشهای مورد مصرف در صنعت روکش تایر نداشته اند . عمده این کارخانجات در زمان جنگ ایران و عراق به لحاظ محدودیت تایر فعالیت خوبی داشته اما پس از جنگ به لحاظ موارد زیر باعث شده که کارخانجات فعلی زیر سقف ظرفیت اسمی فعالیت کنند و بیشتر مردم ترجیح میدهند که به جای تایر روکشی از تایر نو استفاده کنند . لذا فعالیت واحدهای روکش تایر عمدتاً محدود به تایرهای سنگین می باشد .

- قدیمی بودن تکنولوژی مورد استفاده و عدم کیفیت مطلوب تایرهای روکش شده در حد استانداردهای بین المللی

- بی توجهی مردم به صنعت روکش و عدم آشنایی نسبت به مزایا و اهمیت تایرهای روکشی

- گرانی قیمت تایرهای روکشی در مقایسه با تایرهای نو فاقد کیفیت و استوکی وارداتی از مبدأ امارات یا چین که انگیزه های لازم را برای مصرف کننده بوجود نمی آورد.

- پایین بودن قدرت خرید در مصرف کننده که باعث استفاده ی بیش از حد از یک تایر نو شده و سبب می شود که تایرهای مستعمل (ماده اولیه عمده صنعت روکش ) که باید روکش شوند از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند.

2- تولید کائوچوی احیاء شده (RECLAIM) در ایران به روش احیاء (حرارتی دستی) انجام می گیرد محصول تولید شده در این روش به لحاظ محدودیت خواص فیزیکی و شیمیایی لاستیک دامنه کاربرد محدودی دارد و در برخی تولیدات با شرایط خاص استفاده می شود.

3- تولید پودر لاستیک عمدتاً در کشور به وسیله کراشرها و آسیابها می باشد که چندین کارگاه کوچک به صورت پراکنده با ماشین آلات ساخت داخل و فاقد پروانه از وزارت صنایع و معادن (عمدتاً صنفی) مشغول هستند . پودر لاستیک صنعتی تولید کارخانه یزد با روش حرارتی می باشد که پودر تولیدی خواص محدودی دارد زیرا دمای بالا در خط تولید باعث از دست دادن خاصیت لاستیکی می گردد .

پودر لاستیک با کیفیت بالا، به پودری اطلاق می گردد که دانه بندی مش 200 به بالا باشد کلاً پودر لاستیک با کیفیت بالا به دو روش زیر تولید میگردد ؛

3-1- روش CRYOGENIC استفاده از روش سرد کردن با مایع نیتروژن که به ازاء هر ) تن پودر M3 NORMAL ½ نیتروژن مایع استفاده می شود) که در این روش به علت انجماد سریع ( تا دمای oc 8/195- ) مصرف انرژی الکتریکی بالا می باشد . بنابراین محصول با مش پایین و هزینه بالا تولید شده و مقرون به صرفه نبوده و این روش در حال حاضر در جهان کاربرد ندارد .

3-2- روش AMBIENT در این روش با استفاده از هوای سرد (AIR TURBO)  قطعات لاستیکی توسط توربین ها سرد و خشک شده و آماده آسیاب می گردند . در مقایسه با روش 3-1- "CRYOGENIC یا ازت مایع " در این روش انرژی کمتر و مصرف هوا زیادتر که توسط کمپرسورها و از طرق مخزن حجیم هوا تامین خواهد شد . بطور کلی روش انجماد تدریجی و بازیابی مواد لاستیکی (AMBIENT) موثرترین و ارزانترین روش برای بازیافت تایرهای فرسوده می باشد .

ج – آمار تایر فرسوده در ایران بر اساس خودروهای موجود، سرانه و توان بازیافت در جدول(2) درج گردیده است.

- در ایران به ازاء هر 8 تا 9 نفر یک خودرو وجود دارد .

- در ایران با سرانه تایر فرسوده به ازاء هز 5 تا 6 نفر یک حلقه می باشد.

- در ایران میزان تایر فرسوده 6/3 کیلوگرم به ازاء هر نفر در سال است.

-  تعداد خودروهای موجود (سواری، وانتی، باری ، اتوبوسی، کشاورزی، ORT و صنعتی ) تا پایان سال 84 : 8225499 دستگاه

- تعداد تایر فرسوده خودروهای موجود تا پایان سال 84 : 12711400 حلقه

- وزن تایر فرسوده خودروهای موجود تا پایان سال 84 : 254500 تن

د - توان میزان تایر فرسوده قابل بازیافت در ایران :

به صورت جدول(3) می باشد؛

نگرش اقتصادی به بازیافت تایر

بسیاری به صنعت بازیافت تنها نگاه از دید محیط زیست و یا حمایتهای آن می نگرند و یا به صنعتی که حداقل مواد اولیه ارزان و در دسترس داشته اما بازدهی چندان مطلوبی ندارد . با عنایت به بحث های قبل و نگرش به اتحادیه اروپا و امریکا که دارای صنعت اتوموبیل سازی و تایر سازی توام با پایه گذاری این صنایع در جهان و نیز ORIGIN خودرو و تایرهای معتبر در جهان بوده و از دیرباز با معضل انباشتگی حجیم تایرهای فرسوده و اثرات زیست محیطی آن مواجه بوده اند می بینیم که با انجام تحقیقات و ایجاد صنایع بازیافت و کاربری مفید، موفق به کاهش دپو تایرهای فرسوده و استفاده بهینه از آن شده اند .

معرفی پودر لاستیک :

پودر لاستیک از خرد کردن تایرهای فرسوده تولید می شوند . سایز بندی این ذرات معمولاً بین 140-4 مش می باشد که بسته به موارد کاربرد متفاوت خواهد بود .

معمولاً برای کاربردهایی نظیر آلیاژسازی با پلاستیک ها و ساخت قطعات قالبگیری خاص از ذارت با مش بالا و برای مصارف دیگر نظیر بهبود خواص آسفالت ، کفپوش ها از ذرات درشت تر استفاده می شود .

خواص فیزیکی مکانیکی ذارت خرد شده لاستیک با توجه به این که این ذارت از چه نوع محصول لاستیکی تولید شده اند ، متفاوت خواهد بود . لذا نمی توان خواص خاصی برای این محصول ذکر نمود . به عبارت دیگر ترکیب شیمیایی و خواص پودر به منبع تهیه آن وابسته است . امروزه عمده ی پودر لاستیک از تایر های مستعمل به دست می آید و بیشتر دارای NR ، SBR و دوده می باشد .

با توجه به اینکه پودر لاستیک عمدتاً از تایرهای مستعمل تولید می شود به رنگ سیاه است و قابلیت رنگ پذیری ندارد . شایان ذکر است به طور متوسط از بازیافت هر تایر می توان 2 پوند فلز (حدود یک کیلوگرم ) ، 15 پوند لاستیک ( به صوت پودر و جامد – حدود 7 کیلوگرم ) و 2 پوند فیبر نایلونی با کیفیت بسیار مطلوب به دست آورد .

امروز فرآیندهای بازیابی با دو نگرش مهم استفاده بهینه از منابع موجود مصرف شده و حفاظت از محیط زیست ، به طور جدی مورد توجه کشورهای جهان و در محدوه برنامه های توسعه آنان قرار گرفته است .

امروزه فرآیندهای بازیابی با دو نکرش مهم استفاده بهینه از منابع موجود مصرف شده و حفاظت از محیط زیست ، به طور جدی مود توجه کشورهای جهان و در محدوده برناهه های توسعه آنان قرار گرفته است .

اندیشه بازیابی تایرهای مستعمل به طور جدی از 70 سال پیش در کشورهای صنعتی غرب پی ریزی شد و به موزات توسعه صنایع تایرسازی پیشرفت کرد . بطوریکه امروزه بازیابی تایرهای مستعمل به صورتهای مختلف اعم از روکش ، پودر و یا استفاده مجدد به عنوان ماده اولیه صنایع لاستیک سازی بیش از 60% صرفه جویی در مواد اولیه را باعث گردیده است .

بازیابی لاستیک ، پلاستیک ، کاغذ و ... در کشورهای در حال توسعه که نه صاحب تکنولوژی و نه صاحب مواد اولیه کافی هستند ، مساله مهمی است که متاسفانه چندان به آن توجه نشده است .

در ایران سالیانه حدود 8 میلیون حلقه تایر مصرف می شود که این تایرهای پس ار فرسوده شدن به دور انداخته شده و سبب آلودگی محیط زیست می گردند . بازیابی اینگونه لاستیکها ضمن جلوگیری از ایجاد مسائل آلودگی محیطی ، می تواند کمکی در جهت تامین مواد اولیه مورد نیاز این صنعت باشد .

موارد کاربرد

پودر لاستیک موارد کاربرد گستردهای دارد . در جدول و شکل زیر سهم مصرف پودر لاستیک در هر یک از زمینه های کاربری آن ، ارائه شده است .

موارد کاربرد

درصد از کل مصرف

بهبود خواص آسفالت

32

کفپوش

15

تایرخودروهای موتوری

12

آلیاژ با پلاستیک ها

4

عایق کاری

8

بهبود خواص بتن

5

محصولات قالبگیری شده

17

سایر

7

مجموع

100

مزایای استفاده از لاستیک خرد شده (GTR) در آسفالت

معبر آسفالتی که با اصلاح کننده لاستیکی ساخته می شود ، یا به روش تر یا به روش خشک تولید می شود . آسفالت اصلاح شده با لاستیک خرد شده (CRMA) کاربردهایی مثل درزگیر ترک ها و اتصال های آب بندی ، تراشه ها ، زیر لایه ها و بایندر آسفالت اختلاط داغ ، و غشاها دارد .

بایندرهای CRMA کمتر در اثر تغییر دما تغییر می کنند . از آنجا که بایندرهای لاستیک آسفالتی در دماهای پایین نرم ترند ، زمانی که نگران شکست و ایجاد چاله ها در اثر بار ترافیکی سنگین هستیم ، این بایندرها نقص های معابر را تا حدودی کاهش می دهند .

عیب این بایندرها هزینه تولید بالای آنها نسبت به آسفالت معمولی است . هدف نهایی می تواند پیشرفت بایندری باشد که قیمتی قابل رقابت با بایندرهای معمولی داشته باشد .

خلاصه فرآیند تولید پودر لاستیک

 جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تولید پودر لاستیک و بازیافت لاستیک به این مقاله مراجعه کنید.

در زیر شماتیکی از تولید پودر لاستیک را مشاهده می کنید:

شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی تولید پودر لاستیک را اعلام می دارد

هم اکنون سفارش طرح توجیهی بازیافت لاستیک (تایر) دهید

استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس

 جهت سفارش این طرح توجیهی اینجا کلیک کنید.