زنبورعسل علاوه بر گرده افشانی گیاهان در حقیقت از این طریق بیشترین استفاده را به انسان می رساند به واسطه تولید فرآورده هایی مثل عسل و موم و غیره در صنعتی زنبورداری و بسیاری از صنایع دیگر از جمله صنایع آرایشی، داروسازی، شمع سازی، قالب سازی، ریخته گری، نساجی، واکسن سازی، کاغذسازی و غیره منشأ خدمات بسیار ارزنده ای نیز می باشد .

نام و کاربرد محصول

 ترشح مواد قندی درختان و شهد گل نباتات که توسط زنبوران عسل جمع آوری، تغییر یافته و درون سلولهای قاب ذخیره می شود را عسل می گویند. عسل ماده ای است که از نظر گردش نوری چپ گرا می باشد که حداکثر 25 % آب، 25 % مواد معدنی و 8% ساکاروز است . زنبوران عسل 2 نوع محصول تولید می نمایند:

اول آن عده از محصولاتی که وی به جستجویشان به خارج از کندو پرواز کرده و پس از پیدا کردن با خود به کندو می آورد و ما آنها را محصولات خارج از کندو می نامیم و عبارتند از: عسل، عسلک، بره موم، گرده گل.

نوع دوم آنهایی هستند که زنبور آنها را داخل بدن و بوسیله غدد معینی تولید نموده و در کندو مورد استفاده قرار می دهد و ما اسمشان را محصولات داخل کندو گذاشته ایم. مثل: موم، شان و ژله .

تاریخچه تولید عسل و زنبورداری در جهان و ایران

زنبورعسل امروزه در تمام نقاط دنیا بجز مناطق قطبی زندگی می کند. تا قرن شانزده میلادی زنبورعسل منحصر به دنیای قدیم یعنی آسیا، افریقا و اروپا بوده است.

زنبورعسل از قسمت گرمسیری آفریقا منشأ گرفته و سپس به اروپا و شرق آسیا کسترش یافته است. از قرنها پیش زنبورعسل در شکاف کوهها و تنه درختان و مکانهای مناسب دیگر لانه کرده و دور از عوامل نامساعد محیط و موجودات شکاری به زندگی خود ادامه داده است. بشر برای استفاده از عسل زنبوران با روشهای بسیار ابتدایی زنبور را از این لانه ها بیرون رانده ، عسل موم را مورد استفاده قرار می داده است. امروزه در بعضی از نقاط دنیا من جمله ایران (بخصوص شمل ایران ) استفاده از کندوهای طبیعی متداول و معمولی می باشد.

بشر به مرور زمان دانست که باید برای بهره برداری بهتر و بیشتر کندوهای طبیعی را از نقاط مختلف نزدیک هم جمع نموده و در یک محل از آنها مواظبت و نگهداری کند. در بعضی دیگر از نقاط دنیا موفق به ساختن کندو شده و زنبورها را داخل کندوهای ابتدایی نگهداری می کردند. نوع کندوهای ابتدایی بسته به شرایط محیطی منطقه و نوع مواد اولیه موجود و مهاجرت سکنه آن ناحیه فرق می کرد. در نقاط جنگلی دنیا زنبورعسل را در لانه طبیعی خود یعنی تنه درخت نگهداری می کردند. در نقاط دیگر دنیا که فاقد جنگل بودند، اولین نوع کندو، کندوهای گلی بودند که بصورت خام یا پخته (سفال) مورد استفاده قرار می گرفتند.

در مصر قدیم برای پرورش زنبورعسل از لوله های استوانه ای سفالی استفاده می کردند.

مشخصات فنی محصول

1- خاصیت جذب رطوبت:

خاصیت جذب رطوبت یک ماده عبارتست از قدرت گرفتن رطوبت از هوا، درجه جذب رطوبت عسل بستگی به مواد متشکله آن و همچنین مقدار آن مواد دارد. بنا به ادعای  Martin1939 عسلی که 4/17 % آب دارد با رطوبت نسبی 58 % محیط در یک حالت توازن می باشد. حال این عسل در مجاورت هوایی که بیش از %58 رطوبت نسبی قرار گیرد، رطوبت محیط را جذب و اگر در مجاورت هوای کمتر از 58 % رطوبت نسبی قرار گیرد آب خود را به محیط پس می دهد. در مجاورت رطوبت ابتدا سطح عسل رطوبت جذب نموده و به آرامی در داخل عمق عسل نفوذ می کند . به همین جهت سطح عسل بعلت وجود رطوبت زیاد، محیط مناسبی

برای رشد قاچ یا کپک بوده و عسل تخمیر می گردد. از یک لحاظ خاصیت جذب رطوبت عسل خاصیت خوبی به شمار می رود . شیرینهایی مثل بیسکویت و کیک که با عسل تهیه می شود به علت جذب رطوبت بیشتر نرم و تازه باقی می مانند.

2- غلظت:

مقاومت به جاری شدن یک ماده را غلظت آن ماده می گویند . غلظت عسل مانند سایر خصوصیات فیزیکی آن بستگی به مواد متشکله و رطوبت عسل دارد . درجه حرارت معمولاً غلظت را پایین و سرما و برودت غلظت را بالا می برد.

3- چگالی:

وزن هر ماده در واحد را چگالی آن ماده می گویند. چگالی یک عسل مرغوب باید حداقل 11 پوند و 12 اونس ( 5 کیلو و 340 گرم) برای هر گالن(8/3 لیتر) باشد.

4- شاخص انکسار:

شاخص انکسار یک ماده در واقع نسبت سرعت نور در آن ماده به سرعت نور در هوا است. با این اندازه گیری ساده و شاید دقیق می توان مقدار آب موجود در عسل را مشخص کرد. برای اندازه گیری مقدار آب می توان از دستگاه اندازه گیری شاخص انکسار استفاده کرد.

5- گردش نوری:

با گردش نوری یا چرخش صفحه پلاریزاسیون نور پلاریزه می توان ترکیبات مواد آلی و عسل را ندازه گر فت همانطوریکه گفته شد در گردش نوری، عسل که از شهد گلها به دست می آید چپ گرا بوده و عسلی که از مواد ترشحی شته ها بدست می آید راست گرا می باشد.

بسته بندی محصول

نوع جنس، حجم، وزن، اندازه ، شکل و سایر خصوصیات بسته بندی به امکانات موجود، سلیقه عرضه کننده و قدرت رقابت با سایر انواع متفاوت است.

در بکارگیری انواع ظرف بسته بندی عسل به چند نکته مهم باید توجه شود. اولا این گونه ظروف باید عاری از هر گونه بو باشند. ثانیا در مقابل ترکیبات عسل خصوصا خاصیت اسیدی آن با دوام و مقاوم باشند. ثانیا رطوبت نباید به داخل ظروف نفوذ نماید و بالاخره داخل و خارج کردن عسل از آنها با سهولت انجام شود. متداولترین ظروف عرضه عسل به بازار شیشه های ربع، نیم و یک کیلویی در اشکال مختلف می باشند که در اکثر کشورهای جهان از جمله کشور ما نیز مصرف می گردند ولی در سالهای اخیر با توجه به مشکلاتی که در تامین و عرضه اینگونه ظروف شیشه ای وجود دارد تمایل بیشتری برای استفاده از سایر انواع ظروف وجود دارد.

ظروف پلاستیکی به رنگ شفاف یا روشن با توجه به ارزانی قیمت و سبکی وزن و دوام عمر، کاربرد بیشتری در بسته بندی و عرضه عسل به بازار پیدا کرده اند. بعضی از انو اع ظروف پلاستیکی به شکل جعبه مکعب مستطیل و از نوع پلاستیک خشک و شکننده هستند که معمولا برای عرضه عسل شان به کاربرده می شوند.

نوع دیگر ظروف پلاستیکی به شکل بطری های دهانه باریک و از جنس پلاستیک نرم و شفاف هستند که برای عرضه عسل مایع مصرف می شوند. اینگونه بطری های پلاستیکی به خاطر سهولت مصرف عسل مصرف کننده که با فشار دادن به آنها عسل بدون آنکه از اطراف درب آنها چکه کند از طریق مجرای خروجی آنها خارج می گردد و همچنین با توجه به دوام و قابل استفاده بودن مجدد آنها بیشتر مورد توجه مصرف کنندگان قرار گرفته اند. در کشورهای خارجی انواع دیگری از ظروف بسته بندی عسل از جنس فلزی، مقوائی و غیره نیز به کار برده می شوند. در بعضی از کشورها نیز مقررات خاصی از نظر نوع و اندازه ظروف بسته بندی عسل وجود دارد که عرضه کنندگان عسل به بازار مجبور به رعایت آن می باشند.

درجه بندی عسل

امروزه در اغلب کشورهای تولید کننده و وارد کننده عمده عسل، قوانین و مقررات خاصی وضع شده که نه تنها خصوصیات فیزیکی و شیمیایی عسل خالص و حدود تغییرات قابل قبول آن را مشخص می نمایند بلکه انواع عسل را بر حسب کیفیت و خصوصیات آنها درجه بندی می کنند. درجه بندی عسل اساسا بر مبنای خصوصیاتی از قبیل درصد رطوبت یا مواد جامد قابل حل در آب، طعم و مزه، درجه خلوص یا عاری بودن از اجسام ناخالص و صاف بودن آن انجام می شود. بر این مبنا ممکن است انواع عسل را به درجات A،B ،C  و D دسته بندی کرده به طوریکه درجه ی A از نوع عالی B بسیار خوب C خوب و D متوسط یا زیر استاندارد معرفی گردند. گرچه تولیدکنندگان معمولا قادر به درجه بندی عمل خود نبوده و نیازی به این کار نیز ندارند ولی در مورد صادرات و واردات عمده عسل موسسات ذیر بط دولتی از جمله موسسه استاندارد کشورهای مربوط ملزوم به بررسی کیفی عسل و تعیین نوع درجه آن می باشند.

تعیین مقرارت مخصوص عسل و درجه بندی آن اغلب مورد توافق و قبول اکثر کشورهای صادرکننده و واردکننده بوده و این کالای مهم اقتصادی را از هر گونه تقلب در کیفیت آن و همچنین از کالاهای مشابه مصنوعی مصون و متمایز می سازد.

کالاهای قابل جانشین عسل

اصولا مواد خوراکی هر کدام دارای مزه، بو و خاصیت ها و قابلیت های خود می باشند و هیچ ماده غذایی نمی تواند به طور کامل خواص خوراکی دیگری را شامل شود. از نظر ارزش غذایی تنها محصولی که می تواند با عسل رقابت کند خرما می باشد البته امروزه از مربا و انواع مارمالاد نیز بجای عسل استفاده می گردد.

همچنین از پولکی مذاب و رقیق و شربت ذرت نیز جهت تقلب در عسل استفاده می گردد که هر چه درصد این مواد در عسل بیشتر باشد کیفیت و ارزش آن کمتر می گردد.

بدنیست بدانید سرفصل های موجود در طرح توجیهی بسته بندی عسل ارائه شده توسط کارشناسان ایران صنعت شامل موارد زیر است:

:: فصل اول – معرفی محصول

1-1- تعریف، ویژگیها و مشخصات فنی محصول

1-2- تاریخچه تولید عسل و زنبورداری در جهان و ایران

1-3- طبقه بندی محصول

1-4- مشخصات فنی محصول

1-5- مواد متشکله

1-6- بسته بندی محصول

1-7- برچسب ظروف بسته بندی عسل

1-8- شماره تعرفه گمرکی محصول

1-9- پرورش زنبورعسل و تولید عسل در ایران

1-10- ارزش غذایی و دارویی عسل

1-11- موم عسل و موارد استفاده از آن

1-12- درجه بندی عسل

1-13- کالاهای قابل جانشین

1-14- بررسی بازار و قیمت فروش

1-15- آماده سازی عسل برای عرضه به بازار

1-16- سایر راههای فروش عسل

1-17- بررسی روند واردات و صادرات

1-18- بررسی قیمت فروش محصول مشابه

 :: فصل دوم - آشنایی با روش تولید

2-1- مقدمه

2-2- معرفی روش های مختلف تولید

2-3- روشهاى مختلف تولید

2-4- طرحهاى تولیدى مناسب

2-5- تشریح فرایند تولید منتخب

2-6- بررسی ایستگاهها، مراحل وشیوه های کنترل کیفیت

2-6-1- کنترل رنگ

2-6-2- کنترل رطوبت

2-6-3-  کنترل مواد ناخالص

2-6-4-  کنترل وجود ذرات متبلور یا عسل شکرک زده

2-6-5- کنترل وجود قند انورت

2-6-6-  کنترل وجود گلوکز تجارتى

2-7-  پاستوریزه کردن عسل

2-8- ایستگاههاى کنترل کیفیت

2-9- ارزیابى و داوری درباره عسل

 :: فصل سوم - محاسبات مالی

3-1- شرايط عملياتي طرح

3-2- برآورد هزینه های سرمایه گذاری

3-2-1- زمين محل اجراي طرح

3-2-2- هزینه های محوطه سازي و اجرای ساختمان

3-2-3- تأسيسات و تجهيزات

3-2-4- ماشین آلات و تجهیزات

3-2-5- وسايل نقليه و وسايل حمل و نقل داخل و خارج كارخانه

3-2-6- تجهيزات اداري و كارگاهي

3-2-7- هزينه هاي قبل از بهره برداري

3-3- هزينه هاي ثابت طرح

3-4- برآورد هزينه هاي جاري طرح

3-4-1- مواد اوليه

3-4-2- بر آوردحقوق و دستمزد پرسنل

3-4-3- برآورد میزان انرژی و آب مصرفی

3-4-4- استهلاك و تعمير و نگهداري

3-4-5- جدول هزينه هاي جاري طرح

3-5- جدول هزينه هاي ثابت و متغير توليد

3-6- برآورد میزان سرمایه در گردش طرح

3-7- جدول سرمايه گذاري

3-8- هزینه تولید سالانه

3-9- برآورد نحوه مشارکت

3-10- پیش بینی فروش کالا

3-11- ساير محاسبات فني طرح

3-12- شاخص های مالی طرح

3-13- جدول محاسبه سود و زیان طرح

جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه فرایند تولید و فراوری عسل به این مقاله مراجعه فرمایید.

شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی بسته بندی عسل را اعلام می دارد

هم اکنون سفارش طرح توجیهی بسته بندی عسل دهید

 جهت سفارش این طرح توجیهی اینجا کلیک کنید.

استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس