دکتر ابراهیمی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت و گو با نامه در شرایطی که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری مشخص شده و حسن روحانی کمتر از یک ماه دیگر سکان امور اجرایی کشور برای ۴ سال را به دست می گیرد مهم ترین مسائل پیش روی اقتصاد کشور و همچنین دلایل نوسان های قیمتی اخیر بازارهای اقتصادی را تشریح کرده است.

این استاد دانشگاه با بیان این که امیدواری به آینده اقتصاد ایران نقش مهمی در کاهش قیمت ها در ماه اخیر داشته است معتقد است باید مسئولان با برنامه ریزی دقیق سرمایه مردم را به بازار سرمایه که مستقیما با تولید در ارتباط است و می تواند به توسعه اقتصاد کمک کند هدایت کنند.

مشروح گفت وگوی نامه با عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی را در ادامه مطالعه فرمایید:

پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بسیاری از بازارهای اقتصادی دچار نوساناتی شدند و شاهد افت قیمت ها در این بازارها بودیم. به طور مثال بازار ارز افت قیمت قابل توجهی را تجربه کرد و برای مدتی قیمت دلار تا مرز ۲۹۰۰ تومان نیز کاهش یافت. تحلیل شما از شرایط بازارهای اقتصادی در یکماه اخیر چیست؟

بخشی از این نوسانات به دلیل بحث روانی است و بخشی نیز به امید آینده باز می گردد و نباید تمام مسائل را روانی دانست و این که در بازار تصور می شود که اگر دولت تغییر کند احتمالا یک سری تبعات سیاسی برقرار می شود و بیشتر به نظر زیربنای سیاسی ارتباط دارد و روابطی با کشورهایی که در این مدت تضعیف شده است برقرار می شود و این مجموعه عوامل باعث شود که کاهش قیمت دلار تداوم داشته باشد و تصور بنده بر این است که بخشی از این موضوع ممکن است ناشی از فضای روانی باشد و بخشی هم تصور بر این است که واقعا فضای کسب و کار بهتر می شود.

طی ماه های اخیر اقبالی به بازار خودرو و بانک ها نداشته ایم و برداشت شخصی بنده این است که اتفاق های اخیر صرفا مسائل روانی نیست و انتظار بهبود فضای کسب و کار باعث شده که مقداری این قیمت ها کاهش یابد و اگر این انتظار تا حدی محقق شود این کاهش تا اندکی ادامه داشته باشد و شاهد ثبات قیمت ها باشیم.

البته بهبود فضای کسب و کار در کوتاه مدت محقق نمی شود.

دقیقا همینطور است. تصور بنده این است که صنایع کوچک که آسیب دیده اند بهبود پیدا می کنند و به مرور به سمت صنایع بزرگ تر می رویم. اگر انتظار بهبود وجود داشته باشد بر این باورم که نباید به سرعت انتظار حل کامل مسائل سیاسی را داشته باشیم ولی زمانی که چشم انداز را مثبت ببینید خود به خود بر نگرش مردم تاثیر می کذارد.

دلاری که در این مدت در بازار عرضه و باعث کاهش قیمت ها شد بخش قابل توجهی از آن ارزهای در اختیار مردم بود و مردم به دلیل احتمال افت قیمت ها این اقدام را انجام داده اند و همین عرضه و تقاضا قیمت ها را تعدیل می کند و اگر اتفاقی رخ دهد و قیمت دلار افزایش یابد و عده ای متاسفانه به سمت این بازار سوق پیدا کنند.

بنده نیز بر این باور نیستم که به سرعت مشکلات برطرف شود اما اگر نگرش مثبت وجود داشته باشد می توان مشکلات را برطرف کرد.

قیمت سکه و خودرو خارجی همواره افزایشی نیست و ممکن است همیشه ورود به بازار مسکن سود به همراه نداشته باشد و زمانی که این نگرش وجود داشته باشد کافی است چند نفر هم فکر کنند که ورود به این بازار ضرر داشته باشد.

زمانی که دلار به مرز ۳۷۰۰ تومان رسید عده ای می گفتند دلار به ۵۰۰۰ تومان می رسد و عده ای با این نگرش وارد بازار شدند و اگر این نگرش وجود داشته باشد که دلار هم می تواند کاهش قیمت داشته باشد بسیاری به این سمت نمی روند.

اگر دولت هم تغییر کند ممکن است بسیاری از مسکلات برطرف شود و واردات آزادتر شود و همین مسائل باعث می شود هم روی مسائل مسائل روانی تاثیر بگذارد و هم این که روی بخش واقعی اقتصاد موثر واقع شود.

این موضوع بار فرهنگی هم دارد. به طوری که دانش اقتصادی مردم به جایی برسد که در تولید سرمایه گذاری کند. هم اکنون بازار بورس در شرایط خوبی به سر می برد اما مردم شناختی از این بازار ندارند و اگر برنامه ای باشد که سرمایه های مردم به سمت تولید سوق پیدا کند می تواند به بهبود فضای کسب و کار کمک کند.

انتقادهایی که همواره به این بخش اقتصاد دارم این است که اصلا این بازار را به مردم معرفی نمی کنیم. بازاری که می تواند پول مردم و مهم تر از همه سرمایه های کوچک را به بخش واقعی اقتصاد سوق بدهد را عده کثیری نمی شناسند. متاسفاه تعداد اندگی با سرمایه گذاری در بازار بورس آشنایی دارند و این آفتی برای جامعه است. هم اکنون تالارهای منطقه ای در مراکز استان ها تاسیس شده است و کارگزارها در حال تلاش هستند و این چه قدر باعث شده که مردم ما خارج از تهران و حتی بخش بسیار زیاد از مردمی که پول دارند و در تهران هستند وارد بازار سرمایه شوند؟

خیلی ها بازار سرمایه را نمی شناسندو اعتقاد بنده بر این است که بخشی از درآمد سازمان بورس باید به این اختصاص پیدا کند و رسانه ملی برنامه های مناسبی را در راستای شناخت بازار سرمایه به مردم تدوین کنند.

امکانات عمومی باید به این موضوع تخصیص پیداکند که مردم با این بازار آشنا شوند و متاسفانه عدم آشنایی مردم با بازار بورس باعث شده تا سرمایه گذاری در این بازار بسیار کم شود.

حسن بازار بورس این است که با سرمایه اندک می توان وارد بازار سرمایه شود و این یک مزیت است و باید به خوبی این بازار برای مردم شناخته شود و باید بهترین زمان های رسانه ملی به آشنایی مردم با بورس اختصاص پیدا کند.

نحوه آشنا کردن مردم با بازار سرمایه بسیار مهم است و اگر مردم را با این بازار آشنا کنیم سرمایه ها به سمت تولید سوق پیدا می کند. اگر موضوعات مهم بورس را به مردم معرفی کنیم و ۵ فاکتور مهم را به مردم اعلام کنیم مردم به این سمت خواهند آمد. عدم اطلاع و آگاهی باعث می شود که مردم از بازار سرمایه فراری باشند.

بازار بورس طی هفته های اخیر رکوردهای قابل توجهی را ثبت کرده و شاخص بورس تا مرز ۵۵ هزار واحد نیز پیش رفته است. فکر می کنید این رکورد شکنی ها ادامه داشته باشد؟

فکر می کنم وضعیتی که در بازار داریم و در واقع در سایر بخش ها همانند مسکن، طلا و دلار کمرنگ شده است شخصا افق سرمایه گذاری در بورس را مثبت می دانم و فکر می کنم اگر موضوع سرمایه گذاری در بورس به نوعی به مردم معرفی شود انتظار افزایش بازدهی در بورس را داریم. بنده به بازدهی در بورس هنوز هم اعتقاد دارم و فکر می کنم تا پایان سال هم بازدهی مناسبی خواهد داشد.

هرچقدر هم بازار سفته بازی و دلالی کمرنگ شود پول مردم به سمت تولید سوق پیدا می کند و همین باعث افزایش شاخص ها خواهد شد. ضمن این که واقعا اگر بخواهیم تحلیل بنیادی هم داشته باشیم خیلی از شرکت های بورسی به این قیمت هایی که عرضه می شود می ارزند و این نیست که بگوییم صرفا تقاضا باعث این شرایط شده است.

بنده بر این باورم که هم اکنون نیز فرصت خوبی است که مردم برای سرمایه گذاری وارد بازار سرمایه شوند و روند افزایش بورس ادامه دارد.

هم اکنون وضعیت بازار جهانی طلا نوسان هایی را دنبال می کند و شاهد افت چشمگیر قمیمت طلا هستیم و تحلیل های متفاوتی در این زمینه مطرح می شود. ارزیابی شما از آینده بازار طلا چیست؟ چرا نوسان قیمت جهانی طلا با تاخیر بر بازار داخل تاثیر می گذارد؟

بازار داخلی متاسفانه در بسیاری از موارد با تاخیر تحت تاثیر بازار بین المللی قرار می گیرد. به طور مثال زمانی قیمت جهانی طلا با افت ۳۰ دلاری همراه می شد اما در بازار داخل قیمت سکه افزایش پیدا می کرد.

چند عامل روی کاهش های جهانی طلا تاثیر داشته است. یک مورد این است که ماهانه رقمی به اقتصاد آمریکا تزریق می شد و این موضوع قطع شده است و زمانی که پولی به اقتصاد تزریق نشود طبیعتا تقاضا برای کالای غیر ضروری کاهش پیدا می کند. افزایش بازدهی بورس ها در این مدت نیز تاثیر قابل توجهی بر کاهش قیمت طلا داشته است. این مسائل باعث شده است تقاضا برای طلا کاهش پیدا کند و بر همین اساس قیمت جهانی طلا کاهش یابد و تصور بنده بر این است که اونس در همین حدود باقی می ماند و اگر بهبود وضعیت اقتصاد را داشته باشیم خیلی نباید شاهد افزایش قیمت اونس حداقل در میان مدت باشیم.

تاثیر قیمت جهانی طلا در بازار داخلی نیز کاملا واضح است. زمانی که مردم از طرح پیش فروش سکه بانک مرکزی استقبال نمی کنند و مردم شاهد کاهش قیمت ها بودند سرمایه گذار نگران می شود و تصور بنده این است که در بازار داخلی در ۲ یا ۳ ماه آینده خیلی شاهد افزایش قیمت ها نباشیم و حتی شاهد کاهش قیمت ها هم باشیم.

فکر می کنم سرمایه گذاری در بازار سکه قابل قبول نیست البته این موضوع به این معنی نیست که این سرمایه گذاری بازدهی نداشته باشد اما اگر بتوانیم با مطالعه و جهت دار وارد بازار بورس شویم بازدهی بیشتری را شاهد باشیم.

البته تفکر فعالان بازار بیشتر به سمت بازارهایی همچون مسکن و طلا می رود.

اگر بازار مسکن رونق داشته باشد اینطور است. در دو سال گذشته قیمت مسکن بی رویه افزایش یافته است. اگر ما انتظار به بهبود اوضاع داشته باشیم که تصور بنده این است که این اتفاق رخ می دهد اولین جایی که یک کاهش محسوس قیمتی را شاهد باشیم بازار مسکن خواهد بود. برداشت بنده این است که اگر فضای موجود ادامه داشته باشد که به آن نیز خوشبین هستیم یکی از بازارهایی که انتظار کاهش قیمت را داریم بازار مسکن است.

باید به این موضوع اشاره کرد که حجم سرمایه گذاری در بازار طلا کم است به طوری که می توان با ۵۰۰ هزار تومان نیز وارد این بازار شد اما با این رقم ها نمی توان وارد بازار مسکن نیست و پیش بینی بنده این است که شاهد کاهش قیمت ها در بازار مسکن هستیم و بازار طلا شاهد افزایش قیمت ها نخواهد بود.

با توجه به تحلیلی که از فضای موجود اقتصادی داشتید. فکر می کنید مهم ترین اولویت اقتصادی دولت یازدهم توجه به کدام مسائل است؟

فکر می کنم بهبود فضای کسب و کار باید اولویت اصلی دولت یازدهم در حوزه اقتصاد باشد. این که به مردم این مسئله را اطمینان خاطر را بدهیم که نگرانی برای سرمایه گذاری نداشته باشند اقتصاد کشور به سمت توسعه گام بر می دارد.

نگرانی در اقتصاد سرمایه را فراری می دهد و اعتقاد بنده بر این است که اگر دولت آینده بتواند ارامشی را به جامعه بازگرداند و این نگرش را به وجود بیاورد که سرمایه گذار از سرمایه گذاری خود ترس نداشته باشد و فضای کسب و کار را مقداری آرام کند بهترین کاری باشد که بشود انجام دهیم.

طبیعتا یکی از بهترین راه هایی که این کار می تواند انجام شود سرمایه گذاری در بازار بورس است. باید پروسه ورود شرکت ها به بورس تسهیل شود و روند افزایش سرمایه شرکت ها تسهیل شود سرمایه به بهترین مکان سوق پیدا می کند.

منبع : eghtesadonline.com