صنعت آبمیوه ( آبمیوه نکتار و میوه ) نیز یکی از رشته هاي صنایع غذایی است ، علیرغم اینکه بتازگی در ایران معمول گردیده بعنوان یکی از روشهاي حفاظ ت و جلوگیري از ضایعات میوه از اهمیت ویژه اي برخوردار است .

براي اینکه بتوانیم این صنعت را با اصول صحیح و برنامه ریزي شده توسعه دهیم لازم است که قبل از هر چیز با اصول علمی و شرایط تولید آن کاملا آشنا گردیم .

این صنعت از لحاظ تکنیک بسیار پیشرفته و در عمل به متخصصین و کارشناسان مجرب و کارآزموده نیازمند است ، چرا که میوه جات از لحاظ عطر و طعم و رنگ بسیار حساس بوده و ارزش غذائی آنها هنگامی حفظ می شود که بتوانیم بخوبی مراحل مختلف تولید آنها را کنترل و اجراء نمائیم .

از نظر تولید صنعتی اولین کارخانه هاي کنسروي بین سالهاي 1850 تا 1860 در کالیفرنیاي آمریکا تاسیس و در سال 1869 براي اولین بار شخصی بنام دکتر ولچ آبمیوه را در حد صنعتی در ایالت نیوجرسی آمریکا تولید نمود .

البته قبل از این زمان هم از سیب ، انگور و بعضی میوه جات عصاره تهیه می نموده اند لیکن روش مناسبی براي نگهداري طولانی مدت این تولید وجود نداشته و لذا دکتر ولچ براي اولین بار از اصول استریل کردن بوسیله حرارت استفاده نموده است .

تولید آبمیوه جات بعد از یک رکود در طی جنگ جهان دوم مجددا مورد احیاء قرار گرفت و از سال 1930 بعلت استفاده از روش پاستوریزاسیون تولیدات آب میوه جات چندین برابر افزایش پیدا کرد .

عواملی که در سالهاي قبل از جنگ جهانی دوم موجب عدم توسعه تولیدات آب میوه جات بودند عمدتا جنبه اقتصادي و تکنولوژي داشته اند ، در حالیکه بعد از جنگ جهانی دوم بلحاظ غنی بودن آب میوه جات از ویتامین هاي مختلف و با استفاده از تکنیک پیشرفته ، تولید اقتصادي مطلوب مهیا شده است .

آشنایی با زرشک

مصرف طبی زرشک به دورة مصر باستان می رسد که فراعنه و ملکه ها، این گیاه را با تخم رازیانه به منظور درمان طاعون مصرف می کردند. امروزه، گفته میشود این گیاه درد مفصلی، روماتیسم و تورم ناگهانی پسوریازیسرا تسکین می بخشد . انواع عفونتهایی که زرشک می تواند در درمان آنها مؤثر واقع شود عبارت است از: عفونت گلو، مجاري ادراري، مجاري معده اي- روده اي، ریه ها، عفونتهاي مخمري و اسهال.

زرشک گلی است که طول آن به 9 پا می رسد، و داراي شاخه هاي خاکستري است . برگهاي آن داراي دندانه هاي سونی است . بین ماههاي آوریل و ژوئن غنچه ها و گلهاي زرد روشن از آن جوانه می زنند . این غنچه ها و گلها در فصل پاییز رنگ قرمز گیلاسی به خود می گیرند که به صورت بوته هاي خمیده رشد می کنند. می توانید از زرشک رسیده براي تهیه مربا یا آنرا همانند "قرقاط" استفاده کرد، زرشک کمی ترشتر است ولی به اندازه قرقاط تلخ نیست.

ترکیبات گیاه

سبوس و ریشۀ زرشک حاوي انواع بسیاري از مواد شیمیایی به نام "آلکالوئید ایزوکینولین " است . دانشمند ان و محققان این ترکیبات را در طول سالیان متمادي مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند، و پی بردند که آنها در واقع خواص آنتی بیوتیکی دارند.

برخی از آنها باعث پایین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می کنند.

زرشک همچنین در زمینه هاي مختلف قابل استفاده می باشد:

1-  آب زرشک بعنوان آب میوه

2- مرباي زرشک

3- کنسانتره زرشک

4- رب زرشک

5- بسته بندي به روش معمولی

آشنایی با محصولات طرح

محصولات مورد نظر این طرح تولید مربا جات ، شربت میوه و رب و کنسانتره زرشک می باشد با توجه به کدهاي اداره صنایع جهت فراورده هاي مختلف کد هاي زیر تعریف شده اند:

فراوري و بسته بندي زرشک 15131125

ترشی زرشک 15131233

مرباي زرشک 15131320

کنسانتره زرشک 15491531

سس زرشک 15492435

رب زرشک

رب زرشک از زرش ک تازه ، تمیز، کاملا رسیده و عاري از آلودگی که پس از فشردن ، صاف کردن و غلیظ کردن بصورت محصولی نیمه سیال تا حداقل 65 درصد ماده خشک در آب با روش حرارتی تحت خلاء بدست می آید .

این محصول در انواع غذاهاي ایران به صورت چاشنی بکار برده می شود.

زرشک میوه اي است سرشار از ویتامین وبه علت داشتن آهن و سایر عناصر دیگر دیر هضم می باشد .

سس زرشک

همانند رب زرشک ، سس زرشک نیز جهت استفاده در غذاها بخصوص پلومرغ باعث طعم دهی غذا میگردد . این سس از ترکیب رب زرشک با روغن زیتون و ادویه جات نظیر فلفل بدست می آید.

شربت میوه :

شربت زرشک یا آب زرشک محصولی از آ ب میوه صاف شده و یا کنسانتره با آب و شکر به کمک حرارت بدست می آید.

شماره تعرفه گمرکی

زرشک فاقد کد گمرکی جهت واردات و صادرات میباشد و از تعرفه گمرکی سایر مواد غذایی که در جاي دیگر عنوان گردیده است استفاده میگردد

شرایط واردات

بطور کلی زرشک یک محصول وفراورده کشاورزي 100 % ایرانی می باشد و بیش از 97 % زرشک دنیا در ایران تولید میگردد. الباقی زرشک بصورت وحشی دربقیه کشورهاي دنیا و نیز تا حدودي افغانستان و هندوستان بعمل می آید .در نتیجه بحث واردات جهت زرشک بلا موضوع می باشد.

بررسی کالاهاي جایگزین و تجزیه وتحلیل اثرات آن

بطور کلی زرشک محصول کشاوري مربوط به یک ناحیه از کشور درجنوبی ترین نقطه خراسان رضوي تا مناطق شمالی خراسان جنوبی می باشد . و ازلحاظ تناژ تولید نسبت به سایر محصولات کشاورزي در سطح قابل توجهی نمی باشد. لذا این محصول وفراورده هاي بدست آمده از آن نمی توانند بعنوان کالاي جایگزین در نظر گرفته شوند.

اما بطور کلی رب حاصل از زرشک می تواند جایگزین رب انار شود . رب زرشک را میتوان در غذا بعنوان طعم دهنده استفاده نمود.

مرباي تولیدي نیز می تواند جایگزین انواع مرباهاي دیگر نمود . البته در حال حاضر نیز مربا زرشک به صورت سنتی در خراسان جنوبی و بخصوص شهر قاین تولید میگردد.

نوع بی دانه زرشک به صورت خشک از گذشته هاي دور به عنوان یک چاشنی و افزودنی غذایی در سفره ما ایرانیان وجود داشته و هم اکنون نیز در رنگ بخشیدن و طعم دادن به غذاهاي ایرانی از آن استفاده می شود.

آب زرشک : این محصول نیز جایگزین مناسبی جهت آب میوه هایی نظیر آب انار ،انواع آب میوه می باشد.

کنسانتره زرشک: این محصول با کاربري هاي مختلف از جمله پودر و مایع و کاربري در صنایع تولید مواد غذایی استفاده میگردد.

اهمیت استراتژیکی کالا دردنیاي امروز

نگاهی به تاریخ کشاورزي ایران تلاش وسیع مردم این سرزمین را در حفاظت از منابع آب، اهلی کردن گیاهان وحشی و کشت گونه هاي بومی در زمینهاي کم بازده نشان می دهد؛ به طوري که در طول دوره هاي گذشته، ساکنان مناطق خراسان جنوبی با توجه به شر ایط اقلیمی حاکم بر منطقه و خشکسالی هاي متناوب، کشت گیاهان مقاوم و سازگار از جمله زرشک بی دانه را در الگوي کشت قرار داده اند .

زرشک بی دانه قابلیت رشد و تولید در زمینهاي کم بهره با آب شور را داراست و در بسیاري از زمین هاي کشاورزي در مناطق روستایی شهرستانهاي قاین و بیرجند در خراسان جنوبی کشت می شود.

سطح زیرکشت زرشک بی دانه در خراسان جنوبی 7 هزار و 873 هکتار و میزان تولید آن 8 هزار و 410 تن و متوسط عملکرد در هکتار هزار و 313 کیلوگرم در هکتار است.

با توجه به اینکه این محصول صرفا در خراسان جنوبی کشت میشود و عمده کشاورزان در مناطق زهان و قاین به این کشت مشغولند لذاجهت اشتغال زایی و ایجاد ارزش افزوده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار میباشد.

اما در سطح دنیا این محصول چندان شناخته شده نبوده و مصرف کنندگان جهانی معمولا ایرانیان مهاجر به ایالات متحده آمریکا و اروپا می باشند.

کشورهاي عمده تولید کننده و مصرف کننده

ایران تنها کشور تولید کننده زرشک اهلی می باشد و حدود 90 % محصول نیز در داخل ایران مصرف میگردد . الباقی آن بصورت صادرات چمدانی در امارات متحده عربی و نیز ایالات متحده آمریکا مصرف می گردد.

شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی را اعلام می دارد

هم اکنون سفارش طرح توجیهی دهید

استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس