معرفی طرح توجیهی کشت گیاهان دارویی

گیاهان داروئی اگر چه از دیرباز براي آدمیان آشنا و در بسیاري از مواقع مرهم دردهاي بشري بوده است اما پیشرفت هاي علمی و فن آوري طی سه دهه اخیر اهمیت و نقش سازنده گیاهان داروئی را در تامین نیازهاي بشر به ویژه در حیطه دارو و درمان دو چندان ساخته است. امروزه میل به مصرف گیاهان دارویی به ویژه گیاهانی بر پایه رژیم های لاغری و چاقی، کاهش و افزایش در امیال مختلف انسانی مانند امیال جنسی، رفع افسردگی، افزایش انرژی و گیاهان دارویی موثر بر سلامت و زیبایی پوست و مو در جوامع مختلف در حال افزایش است و روز به روز بر قیمت آنها افزوده می شود.

نكات لازم در بهره برداري گياهان دارويي

تعداد گياهاني كه امروزه به عنوان گياه دارويي مورد استفاده قرار مي گيرد بسيار زياد است ولي تنها عده اي از اين گياهان در فارماكوپه ها و كتب دارويي به عنوان دارويي يا افيسينال قلمداد مي شود و در بين اين تعداد تنها گياهاني كه داراي اثر درماني مهم هستند و يا مواد موثر خاصي دارند به علت مصارف زيادي كه دارند به طور انبوه پرورش داده مي شوند.

پرورش گونه هاي ديگر از اين گياهان كه دارويي نيستند، جون در طب عوام مورد توجه است معمول مي باشد. بهره برداري از گياهان دارويي خودرو و همچنين پرورش آنها بايستي متناسب با ميزان احتياجات سالانه يك ناحيه صورت ميگيرد زيرا اگر بيش از حد مورد نياز بهره برداري يا كشت شود، باعث ميشود به علت عدم مصرف در انبارها باقي بماند و در نتيجه غالب آنها كه حاوي اسانس مي باشد، خواص درماني خود را به خاطر از دست دادن اسانس از دست مي دهند و تنها مخارج بيهودهاي صرف

تهيه آنها مي گردد.

نكات فني در جمع آوري و محصول برداري گياهان دارويي

مواد متشكله اندام هاي يك گياه بسيار متفاوت است و تنها قسمت هاي بخصوصي از گياه براي تهيه دارو مورد استفاده قرار ميگيرد .بايد توجه داشت كه ميزان مواد موثر در اندام هاي گياه ثابت نيست و متناسب با كيفيت رشد گياه تغيير ميكند . جمع آوري گياهان دارويي در زماني كه گياه داراي حداكثر ميزان مواد موثره است بايد انجام گيرد زيرا ميزان مواد موثره گياه در طول سال و حتي در ساعات يك روزه متغير است.

به عنوان مثال كورم سورنجان در پاييز فاقد مواد تلخ و عاري كلشي سين است و در عوض داراي مقادير زيادي نشاسته مي باشد، در صورتي كه در فصل بهار و اوايل تابستان كورم گياه داراي مزه تلخ و حداكثر مقدار ماده موثره كلشي سين بوده و جهت رفع نقرس جمع اوري مي شود و يا در گياه بذالبنج ميزان الكالوئيد آن در فصل زمستان كمتر از تابستان مي باشد و ميوه شوكران كه داراي 3 در صد الكالوئيد كونيين مي باشد كه در هنگام رسيدن ميوه مقدار آن به درصد مي رسد.

 موقعیت استراتژیک ایران در کشت گیاهان دارویی

کشور ایران یکی از بکرترین و مستعدترین مناطق برای پرورش و تولید انواع گیاهان دارویی است. در گذشته از این ظرفیت طبیعی که کارکردی بهداشتی – درمانی دارد، بهره برداری چندانی نمی شد، اما طی 10 سال گذشته کشت، پرورش و تولید اقلام دارویی، بهداشتی و آرایشی، مکمل های دارویی و خوراکی رشد چشمگیری داشته و شرکت های داروسازی به این سمت گرایش پیدا کرده اند.

با توجه به بازار بیش از 100میلیارد دلاری فرآورده های گیاهی در جهان، ایران کمتر از 100میلیون دلار از این سهم را به خود اختصاص داده است. خوشبختانه با روی آوردن مجدد به خصوص کشورهای پیشرفته به استفاده از فرآورده های گیاهی و مصرف روز افزون آن در جهان، چه در صنعت داروسازی و چه در صنایع غذایی و آرایشی - بهداشتی و با توجه به تنوع آب و هوایی کشور و امکان رویش اکثر گیاهان در آن، فرصتی طلایی نصیب کشورمان شده تا از آن به بهترین نحو ممکن استفاده کرده و حضورخود را در بازارهای جهانی بیش از بیش افزایش دهیم.

متکی بودن اقتصاد ایران بر درآمدهای نفتی و تاثیرپذیری درآمدها از مسائل سیاسی و اقتصادی، آسیب پذیری اقتصاد کشور را موجب شده است. یکی از راه های مقابله با این چالش، توسعه تولیداتی است که ضمن بهبود وضع اقتصاد داخلی سبب افزایش صادرات غیرنفتی می شود.

ارزش دارویی، تقاضای بازار و سطح فرآوری از مهم ترین شاخص های سنجش اقتصادی یک گیاه دارویی است. به گزارش سازمان خواربار جهانی، ارزش تجارت جهانی گیاهان دارویی که درحال حاضر حدود 100میلیارد دلار در سال است، در سال2050 میلادی به رقم 5هزار میلیارد دلار خواهد رسید.

کشور ایران با داشتن شرایط اقلیمی و تنوع گیاهی به مراتب بهتر از اروپا، در حال حاضر تنها 60 تا 90میلیون دلار از تجارت جهانی گیاهان دارویی را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که در داخل کشور نیز توجه به داروهای گیاهی قابل توجه نیست زیرا سرانه مصرف سالانه گیاهان دارویی در ایران 25 گرم است، اما این سرانه در اروپا 900 و در آمریکا 2500 گرم است.

ظرفیت ایران در کشت گیاهان دارویی

بر اعلام مسئولان و آمارهای منتشر شده در رابطه با میزان تولید و صادرات محصولات گیاهی دارویی، تاکنون بیش از 8هزار گونه گیاهی در کشور شناسایی شده که از این تعداد 2300 گونه آن خواص دارویی، عطری، ادویه ای و آرایشی – بهداشتی دارند. 1700گونه هم کاملا بومی کشور بوده و خواص مختلف دارویی و خوراکی دارند.

سطح زیر کشت این گیاهان در کشور حدود 80 هزار هکتار است که در برنامه جامعی که برای این منظور تهیه شده است قرار است این عدد به 200هزار هکتار برسد. این اعداد و ارقام نشان از توانمندی و ظرفیت بالای کشور دارد که تاکنون مغفول مانده ولی با اقدامات مناسبی که ظرف چند سال اخیر صورت گرفته این مقدار در حال افزایش است.

طبق آمار وزارت بهداشت، حدود 3درصد مردم ایران از داروهای گیاهی و 97درصد از داروهای شیمیایی استفاده می کنند. طبق آمار حدود 150 نوع داروی گیاهی و 4200 نوع داروی شیمیایی در بازار ایران موجود است. آمار مصرف گیاهان دارویی در دنیا نشان می دهد که 80درصد از 6میلیارد نفر جمعیت دنیا از داروهای گیاهی استفاده می کنند.

صادرات گیاهان دارویی، حالا کم کم به یکی از سودآورترین شاخه های اقتصاد کشاورزی تبدیل می شود. براساس پیش بینی فائو (سازمان جهانی خواربار و کشاورزی) حجم تجارت گیاهان دارویی تا سال 2050 تا 100برابر شده و به 5 هزار میلیارد دلار می رسد. این موضوع در شرایطی رخ می دهد که موضوع درمان بدون عوارض شیمیایی در کشورهای صنعتی جهان به صورت جدی پیگیری می شود.

معرفی گیاهان داروئی مناطق گرم وخشک:

رزماری یا اکلیل کوهی، بومادران، گوش بره یا استاکیس، انواع کاکتوس، آلوئه ورا، آویشن، سرخارگل، اسطوخدوس، شکرتیغال، زیره سبز، زعفران

معرفی گیاهان دارویی سرد کوهستانی (مناطق کوهستانی غرب کشور)

آویشن آناتولی، کاکوتی، پونه، بادرنجبویه، نعنا قمی، نعنا فلفلی، گل گاوزبان، رازیانه، بابونه، کاسنی، زیتون، گل خاتمی، گزنه، زرشک کوهی، گل محمدی، توت فرنگی

معرفی گیاهان دارویی معتدل و مرطوب (کرانهٔ جنوبی دریای خزر)

به لیمو، گزنه، توت فرنگی، پونه، نعنا قمی، زالزالک هند، انواع تمشک، زیرفون، گل گاوزبان، بادرنجبویه، کاسنی، خارمریم، لیمو ترش محلی، گل محمدی(در ارتفاعات)، زرشک کوهی، آویشن در ارتفاعات، نعناع فلفلی در ارتفاعات، سنبل الطیب، مرزنجوش، زغال اخته

معرفی گیاهان دارویی گرم و مرطوب (کرانه شمالی خلیج فارس و دریای عمان)

آلوئه ورا، عناب، نعناع فلفلی (از مهر تا خرداد)، خرما، چای ترش، ملیس فصل زمستان، کاسنی(فصل زمستان)

در ادامه برای آشنایی با طرح توجیهی ظروف یکبار مصرف گیاهی، طرح توجیهی کشت یونجه و گیاهان علوفه ای، طرح توجیهی عصاره گیری از گیاهان داروئی به ترتیب روی آن ها کلیک کنید.

شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی کشت گیاهان دارویی اعلام می دارد

 هم اکنون سفارش طرح توجیهی کشت گیاهان دارویی را به ما بدهید

استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس