سورتينگ میوه

سورتينگ (Sorting) اصطلاحي به معناي درجه بندي و دسته بندي محصولات است. در واقع، سورتينگ محصولات کشاورزي به درجه بندي انواع ميوه ها و ساير محصولات کشاورزي براساس اندازه، رنگ، شکل ظاهري و ساير عوامل و جداسازي ناخالصي ها، ميوه ها و محصولات خراب و فاسد شده اطلاق مي شود.

در بيشتر موارد، سورتينگ، مقدمه اي براي بسته بندي محصول کشاورزي است؛ ضمن اينکه در بازارهاي ميوه و تره بار جوامع مدرن، به طور تقريبي تمامي ميوه ها و سبزي ها به صورت سورت و ليبل گذاري شده عرضه مي شوند و اين امر سبب تشخيص آسان تر کيفيت محصول توسط مشتري شده و توزيع و عرضه منظم تري را به دنبال خواهد داشت.

بسته  بندي اوليه : عبارتست از بسته بندي ابتدائي كه فرآورده ها را در برابر آسيبهاي احتمالي كه ممكن است سبب فساد آنها شود حفظ مي كند و عرضه مستقيم ميوه و سبزي را به شكل مناسبي تسهيل مي  نمايد.

مواد بسته بندی : موادي كه در بسته بندي اوليه بكار مي  رود بايد با استانداردهاي ملي ايران مربوط به بهداشت و تندرستي جامعه مطابقت داشته باشد و بايد به گونه  اي باشد كه نگهداري درست و كامل از كالا در برابر هرگونه آسيب و خرابي طي مراحل نگهداري و ترابري تأمين نمايد.

مواد زير مي  تواند براي بسته  بندي اوليه مورد استفاده قرار گيرد:

- پوشش  هاي پلاستيكي و كيسه هاي كاغذي قابل حمل . (پوششهاي پلاستيكي و كيسه  هاي كاغذي همانند بشقابهاي پلاستيكي مي  باشند.)

كيسه  هاي توري قابل حمل با كيسه  هاي توري و كيسه  هايي از جنس پلاستيك  ، ويسكوز، الياف بافته شده يا تركيبي از اين مواد.

- سيني  ها يا جعبه  ها (جعبه  ها با ارتفاع بيش از  25 ميلي  متر) ساخته شده از مقواي ضخيم  ، خمير كاغذ، خمير پلاستيك يا چوب با كف صاف يا شكل داده شده باشد.

مواد بسته  بندي مي  تواند متناسب با شكل ميوه فرم داشته و رنگ آن مخصوص ميوه باشد. (مانند فويل كه بايد شفاف باشد، خيارها ممكن است در بسته هاي سبز رنگ بسته  بندي شوند.) به شرط آنكه هرگونه عيب چشمي در محصول چه در طرح  ، رنگ  ، اندازه سوراخ و غيره را نپوشاند.

روش های بسته بندی

هنگامي كه فرآورده اي بسته  بندي اوليه شده است  ، تمام يا بخشي از آن پوشيده مي  شود به گونه  اي كه بدون باز كردن يا تغيير قابل توجه در آن  ، نمي  توان در كميت آن تغييري داد.

بسته  بندي اوليه از بسته و فرآورده  اي كه در آن قرار گرفته و براي فروش عرضه مي  شود تشكيل شده است .

روشهاي اصلي بسته  بندي اوليه در بندهاي زیر شرح داده شده است .

روش الف - كاربرد مستقيم پوشش انقباضي يا كشيده شده : اين روش بطور كلي براي بسته بندي يك  عدد ميوه يا يك سبزي در حجم بزرگ (مانند مركبات ،خيارهاي گلخانه أي ،كاهو و كلم پيچ ) كاربرد دارد.

روش ب- كاربرد يك نوار پوششي در يك سيني يا جعبه : اين روش  ، به ويژه براي ميوه  ها و سبزيها در حجم كوچك كاربرد دارد. هر بسته دربر گيرنده چندين واحد ميوه يا سبزي خواهد بود.

در اين روش  ، از يك سيني يا جعبه كه دور آن با پوششي مناسب (معمولا پوشش انقباضي ) پيچيده شده است بهره  گيري مي  شود.

اين نوار بعد از شكل گرفتن بسته  بندي در جهت درازي سيني يا جعبه براي بستن شكافها، روي وجوه كوتاهتر براي گردش هوا قرار داده شده است . بنابراين  ، اين نوع بسته  بندي اوليه به ويژه براي ميوه  ها و سبزيهايي كه ميزان از دست دادن رطوبت در آنها بوسيله تبخير زياد است كاربرد دارد. (چون كه رطوبت نسبي زياد هوا ممكن است سرعت رشد آلودگيهاي ميكربي را افزايش دهد.)

پوشش بسته بايد به گونه  اي باشد كه باز كردن آن بدون صدمه ديدن پوشش امكان نداشته باشد. اين پوشش بسته با بهره  گيري از گرمادهي به موازات درازي ظرف (سيني يا جعبه ) بسته مي  شود. در اين بسته  بندي وزن محتويات معمولا نبايد از  1 كيلوگرم بيشتر شود.

روش پ - كاربرد پوشش درباره سيني يا جعبه براي تشكيل يك بسته كامل : اين روش نيز براي ميوه  هاي كوچك و سبزيهاي كم حجم كاربرد دارد. بسته  اي كه تشكيل مي  شود شامل چند مورد فرآورده است . از پوششهاي قابل نفوذ بخار آب استفاده مي  شود. (براي مثال فيلم پلي وينيل كلرايد با يك لايه مقاوم ضد شبنم يا بدون آن .)

پهناي پوششهاي انقباضي تك محوري بايد به اندازه يا كمي پهن  تر از بزرگترين بعد (درازي ) جعبه يا سيني باشد. پوششهاي دو محوري بايد پهن  تر از بزرگترين بعد جعبه يا سيني باشد به گونه  اي كه از جمع شدن پوشش  ، تشكيل يك پوشش بر روي ديوارهاي كوتاهتر جعبه يا سيني را بدهد.

پوششهاي كشيده شده معمولا با گرما اتصال داده مي شوند و بموازات بعد بلندتر جعبه يا سيني هستند. اين پوششها معمولا شكل ته جعبه را بخود مي  گيرد.

روش ت - روش بسته  بندي اوليه در كيسه  هاي توري استوانه  اي شكل : اين روش بطور كلي براي ميوه  ها و سبزيهاي كوچك كه نسبت به آسيبهاي مكانيكي حساس نيستند استفاده مي  شود. اين بسته  ها موارد متعددي را شامل مي  شود. اين كيسه قبل از پر شدن بسته از يك طرف بسته مي  شود و طرف ديگر آن بعد از پر شدن بسته مي  شود و به شكل يك كيسه بسته شده در مي  آيد. وقتي از كيسه  هايي كه افزايش قطر پيدا مي  كنند استفاده شود لازم است كه پر كردن آنها به گونه  اي انجام شود كه نسبت درازاي نهايي به قطر نهايي آن از نسبت  3 به 1 بيشتر نشود.

اين كيسه  ها معمولا براي محصولاتي كه شكل كروي دارند (مانند مركبات  ، پياز و سيب  زميني ) استفاده مي  شوند. وزن محتواي كيسه  ها معمولا بين  1 تا  3 كيلوگرم است .

روش ث - روش بسته  بندي اوليه در كيسه  هاي توري : شرايط و كاربرد آن همانند روش ت است . ته كيسه  ها را يا بلافاصله قبل از بسته  بندي مي  بندند يا از پيش بوسيله سازنده كيسه  هاي توري بسته شده است . دومين بستن بعد از پر شدن كيسه توري انجام مي  شود. وزن محتوا معمولا بين  1 تا  3 كيلوگرم است . اين روش همچنين براي بسته  هايي با گنجايش زياد، بعضي اوقات براي محصول تا وزن  15 كيلوگرم (بويژه در مورد سيب  زميني و پياز) به كار مي  رود.

روش ج - روش بسته  بندي اوليه در پوشش پلاستيكي و كيسه  هاي كاغذي : شرايط و كاربرد آن همانند روش  هاي ت و ث مي  باشد. وزن محتواي بسته نبايد بيش از  2 كيلوگرم باشد. كيسه  ها ممكن است سوراخ باشند. پوشش كيسه  ها مي  تواند بعد از بسته شدن انقباض پيدا نمايد.

روش چ - روش بسته  بندي اوليه در پوششهاي پلاستيكي و كيسه  هاي كاغذي يا كيسه  هاي توري كاربرد اين روش همانند سيستم ت مي  باشد.

ته و پهلوي بسته  ، يا از سوي سازنده بسته  بندي و يا از سوي بسته  بندي كننده از نيم لوله قبل از اينكه بسته پر شود، بسته شده است . بعد از پر شدن كيسه  ، به دهانه بالايي آن يك قطعه وصل شده و به آن اضافه مي  شود كه براي حمل بسته مي  باشد.

كيسه  هاي قابل حمل را مي  توان در تمام سطح يا  3/1 بالاي آن سوراخ كرد بطوري كه در سطحي كه مساحت 100 ميلي  متر در  100 ميلي  متر تعداد  5 سوراخ به قطر  5 ميلي  متر وجود داشته باشد. وزن محتواي بسته معمولا بين  2 تا 3 كيلوگرم است .

روش ح - بسته  بندي اوليه در جعبه ها : برخلاف ساير روشهاي نوشته شده  ، بسته  بندي اوليه در جعبه  هاي تاشو با دست انجام مي  شود. اين نوع بسته  بندي بطور كلي در زمان برداشت براي ميوه  هاي گران قيمت يا براي فرآورده  هايي كه به آسيبهاي مكانيكي حساس هستند (مانند گيلاس ، آلبالو، توت فرنگي و تمشك ) استفاده مي  شود. اين بسته  ها را پس از پر كردن مي  توان مستقيم در بسته  بندي  هاي نهايي براي ترابري آن قرار داد.

كيفيت ميوه  ها و سبزيها براي بسته  بندي اوليه

تنها ميوه ها و سبزيهائي كه كيفيت آنها مطابق با استاندارد ملي ايران باشد بايد بسته  بندي اوليه شوند.

نگاهي اجمالي به وضعيت سورتينگ محصولات كشاورزي در كشور

امروزه علم و فناوري سورتينگ و تجهيزات مربوطه به درجه بندي و دسته بندي انواع محصولات کشاورزي در جوامع پيشرفته به حدي پيشرفت نموده است که در اکثر واحدهاي بزرگ کشاورزي و يا در مجاورت آنها انواع تجهيزات سورتينگ يافت مي شود که اين امر سبب تسهيل بسته بندي اوليه و حمل و نقل محصول نيز شده و ارزش افزوده بيشتري نصيب کشاورزان اين کشورها خواهد كرد.

    متاسفانه هنوز در کشور ما از نظر بسياري از مردم عادي، سورت و بسته بندي انواع ميوه، سبزي، خشکبار و... به عنوان يک بحث فانتزي، تجملي و لوکس است که سبب افزايش بهاي عرضه محصول مي شود و به ويژه قشر سنتي جامعه همچنان به مصرف محصولات عرضه شده به صورت فله اي و درجه بندي نشده ادامه مي دهند. درجه بندي و بسته بندي محصولات کشاورزي، در نگهداري، محافظت و استانداردسازي محصول نقش داشته و عرضه محصولات حد و اندازه هاي يکسان، سورت و بسته بندي شده، يافتن بازارهاي جديد خارجي و افزايش صادرات و ورود ارز به کشور است.

 چه بسيار از محصولات و فرآورده هاي مرغوب و منحصر به فرد کشور پهناور ايران نظير زعفران، مرکبات، خرما، پسته، توت فرنگي، انواع خشکبار (ميوه هاي خشک، برگه هاي ميوه، کشمش و...) که به دليل عدم رعايت اصول و استانداردهاي سورتينگ، بسته بندي و عرضه به صورت فله اي، توانايي و اجازه نفوذ و رقابت در بازارهاي خارجي را نداشته و بخش قابل توجهي از آنها نيز تبديل به ضايعات مي شود.

 استفاده از محصولات کشاورزي سورت و بسته بندي شده موجب توسعه فروشگاه هاي مدرن زنجيره اي و حذف تدريجي فروشگاه هاي سنتي عرضه محصولات صنعتي مي شود که يکي از نتايج آن، کاهش رشد فضاي تجاري کوچک و سنتي در فضاي مسکوني و نيز يکنواختي در قيمت محصول عرضه شده و سيستم عرضه و کنترل مدرن تر است. فروش انواع محصولات کشاورزي اعم از ميوه، سبزي ها، گوشت، مرغ، خشکبار و... به صورت درجه بندي و بسته بندي شده در قطعات و اندازه هاي يکسان و استاندارد، سبب رشد تجارت الکترونيکي در آينده خواهد شد و بسياري از خريداران مي توانند محصولات سورت و بسته بندي شده ي استاندارد را از طريق سفارش تلفني و يا خريد اينترنتي تهيه نمايند و اين امر در آينده موجب حذف برخي از سفرهاي بيهوده ي درون شهري که در حال حاضر به منظور جستجو براي خريد انواع محصولات کشاورزي است، خواهد شد.

    هم اکنون بسياري از زنان به ويژه در شهرهاي بزرگ کشور، دوشادوش مردان در خارج از منزل اشتغال داشته و براي خريد انواع مايحتاج غذايي مصرفي خويش فرصت کمتري نسبت به گذشته دارند و خريداري از فروشگاه هاي مدرن عرضه کننده ميوه و سبزي، گوشت و... سورت، درجه بندي و بسته بندي شده را به جست وجو، بحث و چانه زني با فروشندگان سنتي محصولات فله اي ترجيح خواهند داد.

جالب است بدانيد که ثابت شده سورتينگ در کاهش آلودگي پسته به آفلاتوکسين موثر است. براساس تحقيقات انجام شده در کشور، بيشترين عامل آلودگي محموله هاي صادراتي پسته به دليل کافي نبودن عمليات جداسازي پسته هاي لکه دار است و اين امر نشان مي دهد که ترمينال ها و شرکت هاي صادرکننده پسته بايد توجه بيشتري به استقرار سيستم هاي جداسازي مشاهده اي پسته داشته باشند.

سورتينگ مرکبات در کاهش ضايعات ناشي از حمل و نقل فله اي مرکبات و ساير ميوه هاي نرم تأثير داردچرا که سورتينگ اوليه در جعبه هاي حمل ميوه سبب توزيع متعادل فشار ناشي از وزن ميوه ها در داخل جعبه ها مي شود و از فشار بيش از حد، ترک خوردگي و له شدن ميوه هاي زيرين در اثر حمل و نقل کاسته خواهد شد.

 راهکارها و پيشنهادات در زمینه سورتینگ میوه

• حمايت دولت از توليدکنندگان داخلي تجهيزات کاربردي سورتينگ و درجه بندي انواع محصولات کشاورزي و واردات برخي از تجهيزات مربوطه که در حال حاضر ممکن است توان فني و علمي ساخت آنها در کشور موجود نباشد.

• تجهيز ميادين ميوه و تره بار شهرهاي مختلف کشور به دستگاه هاي سورتينگ ميوه و سبزي.

• گسترش آموزش و ترويج انواع تجهيزات سورتينگ محصولات کشاورزي در بين کشاورزان از طريق برگزاري انواع دوره هاي کوتاه مدت و بلندمدت آموزشي ـ ترويجي، فني و حرفه اي، فيلم هاي آموزشي ترويجي، نشريات، مجلات کشاورزي و روستايي، برگزاري روزهاي مزرعه و ترويج يافته هاي تحقيقاتي کاربردي در زمينه فناوري هاي سورتينگ.

• فرهنگ سازي در بين عموم مصرف کنندگان شهري در راستاي مصرف محصولات سورت و درجه بندي شده و گسترش فرهنگ درجه بندي و سورتينگ محصولات کشاورزي در کشور.

کد آیسیک محصول سورتینگ میوه

کد آیسیک این مطابق طبقه بندي وزارت صنایع و معادن به شرح جدول زیر است، لازم بذکر است که در رده بندی آیسیک کد 15 مربوط به محصولات غذایی و آشامیدنی بوده و کد 1513 مربوط به زیر شاخه عمل آوري و حفاظت از ميوه وسبزيجات ( نباتات) مي باشد .

رديف

کد

نام محصول

واحد سنجش

1

15131120

فرآوري و بسته بندي ميوه و سبزيجات و صيفي جات خشک

تن

2

15131126

فرآوري و بسته بندي ليمو عماني

تن

3

15131140

فراوري و بسته بندي ميوه و سبزيجات خشک

تن

4

15131142

بسته بندي ميوه در گاز

تن

5

15132110

درجه بندي و بسته بندي ميوه

تن

بررسي استانداردهاي مرتبط با محصول

با توجه با اطلاعات موجود در بانک استانداردهاي صنعتي ايران براي طرح مورد بررسي ، مجموعه استانداردهاي زير به صورت مستقيم موجود است ، که در جدولهاي زير شاهد اين استانداردها هستيد:

جدول استانداردهاي سورتينگ و بسته بندي ميوه

رديف

شماره استاندارد

شرح استاندارد

سال آخرين تدوين

1

4976

آيين كار بسته بندي اوليه ميوه ها و سبزيها

1378

2

7231

ميوه وسبزي- انار - برداشت،جداسازي، درجه بندي ، ترابري و بسته بندي - آيين کار

1382

آشنایی با فرآیند سورتینگ و بسته بندی میوه

فرآیند کلی مربوط به سورتینگ و بسته بندی میوه به شرح زیر می باشد:

در ضمن اگر تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سورتینگ و بسته بندی میوه دارید به این مقاله مراجعه نمایید.

جهت آشنایی بیشتر شما عزیزان با نحوه سرمایه گذاری این طرح ،  نمونه طرح توجیهی سورتینگ و بسته بندی میوه را برای دانلود رایگان آماده کرده ایم .

شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی سورتینگ و بسته بندی میوه را اعلام می دارد

هم اکنون سفارش طرح توجیهی سورتینگ و بسته بندی میوه دهید

استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس