۱- ریسک اعتباری Credit Risk
ریسک اعتباری توانایی قرض گیرنده در سررسید بازپرداخت اصل یا بهره وام دریافتی را تعیین می نماید . بنابراین احتمال قصور قرض گیرنده به بازپرداخت اصل یا بهره را می یابد با توجه به سررسید ابزار به کار گرفته شده مورد ارزیابی قرار داد که سررسید آن از چند روز تا ۳۰ سال می تواند باشد . در واقع باید بین درجه ( یا خطر ) اعتباری قرض گیرنده برای بازپرداخت اصل یا بهره در کوتاه مدت ( تا یک سال ) و بلند مدت ( بیش از یک سال ) تفاوت قائل شد. هماهنگونه قبلاً نیز مطرح شد موسسه های اعتباری از قبیل استاندارد و پورز (Standard and Poor’s) و مودیز ( Moody’s) و Fitch I BCA، ریسک اعتباری کوتاه مدت و بلند مدت قرض گیرندگان از قبیل دولت ها، موسسه های بین المللی ، سازمان های دولتی ( شهرداری ها، راه آهن و پست و … )و شرکت های بزرگ و چند ملیتی خصوصی را در بازارهای پول و سرمایه به پول ملی یا پول خارجی ( ارز ) با به کارگیـری استانداردهای بین المللی تعیین می نماید . بنابراین یک سرمایه گذار با توجه به درجه ریسک پذیری بازدهی مورد انتظار ، اقدام به سرمایه گذاری خواهد نمود.
۲- ریسک نقدینگی(Liquidity Risk)
ریسک نقدی درجه سهولت تبدیل یک نوع طلب به وجه نقد را بیان می نماید . هر قدر یک طلب ( اوراق ) سریع تر و نزدیک تر به قیمت واقعی به وجه نقد تبدیل شود . ریسک نقدینگی آن کمتر می باشد. به عنوان مثال در یک سپرده گذاری ثابت، سپرده گذار نمی تواند قبل از سررسید سپرده آن را به وجه نقد تبدیل نماید، بنابر این ریسک نقدینگی در مدت سپرده گذاری را پذیرفته است و در سررسید، تبدیل سپرده به وجه نقد امکان پذیر می باشد، ولی اگر همین سپرده گذار به جای سپرده گذاری ثابت اقدام به خرید گواهی سپرده ( certificate of deposit ) یک بانک معتبر می نمود به احتمال قریب به یقین قبل از سررسید می توانست گواهی سپرده را تبدیل به وجه نقد نماید .پس می توان گفت که ریسک نقدینگی سپرده ثابت به مراتب بیشتر از ریسک نقدینگی گواهی سپرده می باشد.
۳- ریسک کشوری Country Risk
ریسک کشوری، ریسک سیاسی و اقتصادی یک کشور به تمایل و یا امکان انجام به موقع تعهدات می باشد . توجه به درجه بندی یا رتبه بندی اعتباری یک کشور نقش مهمی در کاهش این نوع ریسک دارد. یعنی هر چه رتبه اعتبار کشوری بالاتر باشد، ریسک کشوری کمتر خواهد بود و از طرفی اطمینان بیشتری به سرمایه گذاری در کشورهای رتبه بندی شده نسبت به کشورهای رتبه بندی نشده وجود دارد .
۴ –ریسک نرخ بهره Interest Rate Risk
احتمال نوسان نرخ بهره در بازار به شکلی که خلاف میل باشد را ریسک نرخ بهره می گویند. قیمت اوراق قرضه در بازار در خلاف جهت نوسانات نرخ بهره حرکت می نماید، در واقع افزایش یا کاهش نرخ بهره در بازار موجب کاهش یا افزایش قیمت اوراق قرضه می شود . بنابراین اگر یک سرمایه گذار تصمیم به فروش اوراق قرضه خود قبل از سررسید بگیرد، زمانی که نرخ بهره افزایش یافته است با توجه به کاهش قیمت اوراق قسمتی از سرمایه اش را از دست خواهد رفت. ولی برای یک سرمایه گذار که قصد نگهداری اوراق تا سررسید را دارد این ریسک خیلی اهمیت نخواهد داشت . اوراق قرضه با سررسید طولانی تر در مقابل تغییر نرخ بهره حساسیت بیشتری نسبت به اوراق قرضه کوتاه مدت دارند و هر چه سررسید اوراق بلندمدت تر باشد، ریسک نرخ بهره بیشتر و هر چه کوتاه مدت تر باشد ریسک نرخ بهره کمتر خواهد بود.
۵- ریسک نرخ تبدیل ارز (Exchange Rate Risk)
تبدیل یک ارز ( ارز اولیه ) به ارزی دیگر ( ارز ثانویه ) و سرمایه گذاری ارز جدید ( ثانویه ) به منظور استفاده از نرخ بازدهی بیشتر، ریسک نرخ تبدیل تا سررسید به ارز اولیه برای کوپن ( Coupon) و اصل را به همراه خواهد داشت . اگر نرخ تبدیل ارز ثانویه ( خریداری و سرمایه گذاری شده ) در زمان دریافت کوپن ( سود ) واصل در مقاطع تا سررسید و سررسید نسبت به ارز اولیه کاهش یابد ممکن است علاوه بر عدم استفاده از تفاوت در نرخ بازدهی قسمتی از سرمایه نیز فدا شود . البته اگر نرخ تبدیل ارز ثانویه نسبت به ارز اولیه افزایش یابد سرمایه گذار علاوه بر کسب بازدهی بیشتر از نوسان نرخ تبدیل نیز سود خواهد برد.
منبع : mibgroup.ir