فرض کنید ، قصد تهیه یک عکس و ارسال آن از طریق نامه الکترونیکی برای دوست خود را داشته باشیم . در این رابطه می بایست تصویر اخذ شده ، بصورتی نمایش و مشخص گردد که کامپیوتر قادر به شناسائی آن باشد ( بیت ها و بایت ها ) . در حقیقت یک تصویر دیجیتال، رشته ای طولانی از صفر و یک بوده که تمامی نقاط رنگ شده که پیکسل نامیده می شوند را مشخص می نماید. ترکیب و اجتماع تمامی نقاط فوق با یکدیگر ، تصویر دیجیتالی مورد نظر را ایجاد می نماید. در صورتیکه قصد تهیه یک عکس را داشته باشیم ، می توان از دو گزینه زیر استفاده نمود :

استفاده از دوربین های فیلم سنتی . در این روش با استفاده از یک دوربین عکسبرداری ، عکس مورد نظر گرفته شده و پس از پردازش فیلم بصورت شیمیائی، امکان چاپ آن با استفاده از کاغذ ها ی مخصوص ، فراهم می شود. در ادامه ، عکس آماده شده توسط اسکنر ، اسکن و بصورت دیجیتال تبدیل می گردد .

استفاده از یک دوربین دیجیتال : در این روش ، با استفاده از یک دوربین دیجیتال و تابش نور به شی مورد نظر و دریافت فیدبک های مربوطه و تبدیل آنان به مجموعه ای از پیکسل ها ، تصویر مورد نظر مستقیما" بصورت دیجیتال تبدیل می گردد .

یک دوربین دیجیتال ، همانند یک دوربین سنتی دارای امکانات متعددی نظیر : مجموعه ای از لنزها می باشد . این نوع دوربین ها در مقابل تمرکز نور بر روی بخشی از فیلم ، نور را بر روی یک دستگاه نیمه هادی تابانده که ضبط الکتریکی نور راانجام خواهد داد . در ادامه، یک کامپیوتر اطلاعات الکترونیکی را به داده دیجیتال تبدیل می نماید . مهمترین تفاوت بین یک دوربین دیجیتال و یک دوربین مبتنی برفیلم ، عدم استفاده از فیلم در دوربین های دیجیتال می باشد. در مقابل ، دوربین های دیجیتال دارای یک سنسور بوده که نور را به سیگنال های الکتریکی تبدیل می نماید . سنسورهای استفاده شده در اکثر دوربین های دیجیتال ، از نوع CCD)Charge Coupled Device) می باشد . در تعدادی دیگر از دوربین های دیجیتال از تکنولوژی نیمه هادی CMOS)complementary metal oxide semiconductor) استفاده می شود. با اینکه سنسورهای CMOS ، تصاویر دیجیتال با کیفیت مطلوبتر را ارائه می نمایند و در آینده متداولتر خواهند شد ، ولی نمی توان ادعا نمود که تکنولوژی فوق جایگزین سنسورهای CCD در دوربین های دیجیتال خواهد شد . CCD ، مجموعه ای بسیار کوچک از دیودهای حساس به نور بوده که مسئولیت تبدیل تصویر ( نور ) به الکترون ( سیگنال های الکتریکی ) را برعهده دارند . دیودهای فوق ، photosites نامیده می شوند . هر photosite  ، حساس به نور می باشد.

جایگاه دوربین دیجیتال

همانگونه که اشاره گردید، تصاویر اخذ شده با استفاده از دوربین های دیجیتال ، به رشته ای طولانی از پیکسل تبدیل می گردند. با توجه به نقش حیاتی پیکسل ها در دوربین های دیجیتال ، تولید کنندگان و تهیه کنندگان توجه بسیار خاصی نسبت به پارامتر فوق دارند .مگا پیکسل ، واحد اندازه گیری بزرگتری نسبت به پیکسل است .مگا ، به معنی یک میلیون و پیکسل نقاط بسیار کوچکی می باشند که یک عکس را ایجاد می نمایند. تمامی تصاویر از نقاط بسیارریزی به نام پیکسل تشکیل می گردند . یک تصویر حاوی میلیون ها نقطه و یا پیکسل بوده که تشخیص آنان بدون چشم مسلح عملا" غیر ممکن می باشد. بدیهی است ، هر اندازه که دوربین دیجیتال دارای پیکسل های بیشتری باشد ، قادر به آگاهی جزیئات بیشتری از تصویر خواهد بود. بموازات افزایش اطلاعات مربوط به جزئیات یک تصویر ، می توان براحتی ابعاد و اندازه تصویر را بزرگتر و عملیات مربوطه را در ارتباط با آنان انجام داد . برخی از دقت ها ی ( وضوح ) متداول که در دوربین های دیجیتال استفاده می گردد ، بشرح زیر می باشد :

256 در 256 پیکسل : دقت فوق در اکثر دوربین های دیحیتال ارزان قیمت ارائه می گردد . دقت فوق پائین بوده و معمولا" کیفیت تصاویر اخذ شده توسط این نوع از دوربین ها نیز مطلوب نخواهد بود . مجموع تمامی پیکسل ها 65،000 می باشد .

640 در 480 پیکسل : دقت فوق نیز پائین بوده و در اکثر دوربین های دیجیتال از آن استفاده می گردد . در صورتیکه قصد گرفتن تصویر و ارسال آن برای دوستان و یا استفاده از آنان در صفحات وب ، وجود داشته باشد ، دقت فوق می تواند در این رابطه پاسخگو باشد . مجموع تمامی پیکسل ها 307،000 می باشد .

1216 در 912 پیکسل : در صورتیکه قصد چاپ تصاویر اخذ شده توسط دوربین های دیجیتال وجود داشته باشد، دقت فوق مطلوب خواهد بود مجموع پیکسل ها ، 1،109،000  می باشد( مگاپیکسل ).

1600 در 1200 پیکسل . دقت فوق بالابوده و می توان تصاویر اخذ شده را با ابعاد بزرگتر چاپ نمود( یک تصویر 8 در 10 اینچ ). مجموع تمامی پیکسل ها تقریبا" دو میلیون می باشد . امروزه دوربین هائی با 2 / 10 میلیون پیکسل نیز عرضه شده است .

ضرورت استفاده از دقت بالا در دوربین های دیجیتال ، به نوع عملیاتی که می بایست بر روی تصویر انجام شود،بستگی دارد. در صورتیکه ، هدف استفاده از تصاویر در صفحات وب و یا ارسال آنان از طریق نامه الکترونیکی برای دوستان باشد،می توان از دوربینی که دارای دقت 640 در 480 پیکسل است ،استفاده نمود.تعداد تصاویری را که دوربین می تواند در خود نگهداری نماید ، متناسب با افزایش وضوح تصویر ، کاهش می یابد. در صورتیکه تصمیم به چاپ تصاویر اخذ شده وجود داشته باشد ، می بایست از دوربین هائی که دارای تعداد پیکسل بیشتری می باشند، استفاده گردد. در حال حاضر، دوربین های چهار و پنج مگا پیکسلی متداول شده اند .

از مهمترین ویژگی های مرتبط با دوربین دیجیتال، می توان به موارد زیر اشاره نمود :

دقت: تمامی دوربین های دیجیتال موجود، قادر به ایجاد تصاویر با کیفیت مناسب بمنظور ارسال بهمراه نامه های الکترونیکی و یا در اندازه های کوچک می باشند.همانطور که اشاره گردید، هر اندازه تعداد پیکسل های یک تصویربیشتر باشد، تصویر مذکور واضح تر بوده و می توان آنرا در اندازه بزرگتری چاپ کرد. دوربین هایی که دارای وضوح دو مگاپیکسل می باشند ، قادر به ایجاد تصاویری به ابعاد 7*5 ، دروبین هایی با دقت سه مگاپیکسل قادر به تولید تصاویری در ابعاد 8 در 10 و دوربین های با دقت چهار مگاپیکسل ، می توانند تصاویری با ابعاد 11 در 17 را ایجاد نمایند.

اندازه،‌وزن و طرح: برای برخی از کاربران اندازه و وزن دوربین ببشتر از میزان دقت آن اهمیت دارد( حمل آسان دوربین ) .استفاده از دوربین های کوچک آسان می باشد ولی بدلیل کوچک بودن صفحه و دکمه های کنترل کننده آن ، ممکن است به مرور زمان تبعات و مشکلات خاص خود را بدنبال داشته باشد .

عدسی زوم : دوربین های ارزان قیمت، اغلب فاقد لنزهای نوری می باشند. اگر مجبور به انتخاب بین دوربین های دارای لنزهای نوری و یا دوربین های با دقت بالا می باشیم ، پیشنهاد می گردد ، دوربینی انتخاب گردد که دارای لنز نوری باشد. در چنین مواردی ضرورتی ندارد که سوژه مورد نظر جهت عکاسی، بزرگ انتخاب گردد و پس از گرفتن تصاویر با بکارگیری نرم افزار ، برداشت ها و پردازش های مورد نظر بر روی آن را انجام داد. لازم است به تبلیغاتی که در رابطه با لنزهای دوربین های دیجیتال و میزان عملکرد آنان می شود ، دقت لازم نیز صورت پذیرد. تعداد زیادی از تولید کنندگان ، زوم لیزری ( حرکت لنز بمنظور بزرگنمائی تصویر ) را با زوم دیجیتال ( تعداد اندکی پیکسل را می تواند capture نماید ) ، ترکیب و اعلام می نمایند .

تمرکز دستی: برای گرفتن تصاویر از فاصله بسیار نزدیک و یا در مواردیکه امکان تتنظیم اتوماتیک وجود ندارد ،استفاده از پتانسیل های ارائه شده بمنظور تنظیم دستی دوربین ،کمک مناسبی بمنظور اخذ تصاویر واضح را ارائه می نماید. در برخی دوربین ها امکان استفاده از تنظیم دستی وجود نداشته و در چنین مواردی می توان از دوربین مورد نظر صرفا" در فواصل محدودی استفاده بعمل آورد .

ذخیره سازی: دوربین های دیجیتال دو مگاپیکسلی که اکثرا" دارای هشت مگابایت حافظه ( کارت حافظه اولیه ) می باشند ، قادر به نگهداری هشت تا ده تصویر با بالاترین دقت خواهند بود. ظرفیت کارت حافظه همراه یک دوربین دیجیتال زیاد حائز اهمیت نمی باشد و می توان در ادامه و متناسب با نیاز، ازکارت هائی با ظرفیت بیشتر استفاده نمود.شرکت سونی همچنان دوربین هائی را تولیدمی نماید که می توانند تصاویر را بر روی فلاپی دیسک و یا دیسک نوری ذخیره نمایند . فراموش نکنیم که سرعت فلاپی دیسک ها کند بوده و بیش از یک و یا دو تصویر با دقت بالا را نمی توان بر روی آنان ذخیره نمود. با استفاده از دیسک های نوری می توان تصاویر بمراتب بیشتری راذخیره نمودولی دوربین هائی که از دیسک نوری استفاده می نمایند کند و حجیم می باشند.

باطری ها: در دوربین های دیجیتال از یک و یا چند نوع باطری استفاده می گردد. باطری نوع AA، هم بصورت قلیایی غیر قابل شارژ و هم بصورت قابل شارژ موجود می باشد . باطری های ظرفیت بالا CRV3 و یا باطری های قابل شارژ ، نمونه هائی دیگر از باطری های قابل استفاده در دوربین های دیجیتال می باشند.

فیلم و صدا: بسیاری از دوربین های دیجیتال قادر به گرفتن ( اخذ) تصاویر ویدئوئی مناسب می باشند ( به همان خوبی که عکس می گیرند ). حافظه این نوع از دوربین ها ، قادر به ذخیره سازی فیلم زیادی نخواهند بود . ویژگی فوق ، در مواردیکه امکان دسترسی به دوربین های فیلمبرداری جهت ضبط تصاویر مربوط به یک صحنه وجود ندارد، بسیار مفید می باشد .

تنظیمات نوردهی: تمامی دوربین های دیجیتال ، امکان استفاده اتوماتیک را فراهم می نمایند ، در چنین مواردی کافی است از یک دکمه از قبل تعبیه شده که تمامی پارامترهای لازم بمنظور اخذ تصاویر را بصورت پیش فرض در نظر می گیرد ، استفاده گردد. استفاده از دوربین هایی که دارای دیافراگمی جهت تنظیم میزان ورود نورمی باشند ، بمراتب مطلوبتر خواهد بود. با استفاده از دوربین های فوق و تنظیم فاصله لنز و یا مدت زمان باز بودن دیافراگم ، بقیه تنظیمات بصورت اتوماتیک در نظر گرفته خواهد شد.

منوها: در زمان انتخاب یک دوربین دیجیتال ، لازم است به امکانات ارائه شده بمنظور تنظیم دقت ، حالت و سایر موارد دیگر نیز دقت گردد . وجود امکانات مناسب در خصوص مشاهده سریع تصاویر گرفته شده نیز از مزایای یک دوربین دیجیتال محسوب می گردد. وجود دکمه های زیاد بر روی دوربین علاوه بر اتلاف زمان ، تنظیم و دسترسی به تصاویر گرفته شده را مشکل می سازد.هر اندازه تعداد دکمه های یک دوربین بیشتر باشد ،منوهای مرتبط با آن نیز افزایش خواهد یافت .

White Balance : تقریبا " تمامی دوربین های دیجیتال،امکان انتخاب یک تنظیم White Balance از قبل تعیین شده را فراهم می نمایند.ویژگی فوق ، به دوربین دیجیتال اعلام خواهد کرد که کدام عنصر در تصویر می بایست سفید بوده و یا برداشتی معادل آن داشته باشد .(قابلیت تشخیص بخش هائی از یک عکس که می بایست سفید ،‌سیاه و یا بین این دو رنگ بنظر آیند). در صورتیکه کیفیت رنگ تصاویر، پارامتری مهم بمنظور استفاده از دوربین دیجیتال می باشد، پیشنهاد می گردد، دوربینی با قابلیت فوق انتخاب گردد .

 LCD : برخی از دوربین های دیجیتال دارای نمایشگر LCD می باشند .با استفاده از نمایشگرهای فوق ، می توان تصاویر اخذ شده را بلافاصله مورد بازبینی مجدد قرار داد. کیفیت LCD های موجود بسیار متنوع و متفاوت می باشد . تصویر نمایش داده شده توسط آنان در برخی مدل ها در مقابل نورخورشید از بین رفته و یا تصاویر بصورت نقطه به نقطه نمایش داده خواهند شد .در برخی موارد ممکن است تصاویر نمایش داده شده با خم نمودن دوربین ، تغییر نمایند. در صورتیکه قصد تهیه یک دوربین با نمایشگر LCD وجود داشته باشد ، پیشنهاد می گردد قبل از خرید ، کیفیت LCD آن در عمل امتحان گردد .

تشریح مشخصات

مگاپیکسل ارائه شده توسط یک دوربین دیجیتال ، روشی بمنظور نشان دادن دقت یک دوربین می باشد. هر اندازه تعداد مگاپیکسل بیشتر باشد، دقت دوربین نیز بیشتر بوده و امکان گرفتن تصاویر بزرگترو با کیفیت چاپ مطلوب،فراهم می گردد. یک دوربین دو مگا پیکسلی، می تواند تصاویری با دقت 1600 در 1200 پیکسل را ایجاد نماید.دقت فوق ، امکان گرفتن تصاویر را در اندازه های 7*5 با بالاترین کیفیت ارائه می نماید. در دوربین های سه مگا پیکسلی ، می توان تصاویری با کیفیت 2048 در 1536 پیکسل را ایجاد نمود (تصاویر 8*10 با کیفیت مطلوب ) . هر اندازه تصاویر دارای کیفیت بهتری باشند، حافظه بمراتب بیشتری در دوربین اشغال شده و متناسب با آن تعداد عکس هایی که دوربین می تواند در حافظه خود نگهداری نماید، کاهش پیدا می نماید. در این راستا ، می توان از کارت های حافظه بمنظورافزایش میزان حافظه دوربین ، استفاده نمود.در صورتیکه قصد استفاده از تصاویر گرفته شده توسط دوربین های دیجیتال در نامه های الکترونیکی و یا صفحات وب وجود داشته باشد ، به دوربین های پیشرفته ای که دقت آنان بیش از دو مگا پیکسل است ، نیاز نخواهد بود ولی در صورتیکه قصد تهیه تصاویر با اندازه های متفاوت وجود داشته باشد ، پیشنهاد می گردد دوربین هائی با حداقل سه مگاپیکسل انتخاب گردد .

پارامترهای زیر را می توان در زمان انتخاب یک دوربین دیجیتال در نظر گرفت :

طول عمر باطری : حداقل :کمتر از 200 عکس ، پیشنهادی : بین 200 تا 400 عکس ، حداکثر : بیش از 400 عکس

باطری دوربین های دیجیتال بسرعت مصرف و استفاده می گردد. ( خصوصا" باطری های قلیائی ) . طول عمر باطری دوربین های دیجیتال ارتباط مستقیمی با قیمت آنان ندارد . مثلا" ممکن است دوربین هایی با قیمت ارزان ، دارای باطرهائی با عمر مفید بمراتب بیشتری نسبت به دوربین های گرانقیمت باشند.

مگاپیکسل(دقت) : حداقل : 2 مگا پیکسل یا کمتر ، پیشنهادی : 3 مگاپیکسل، حداکثر : 4 مگاپیکسل یا بیشتر

مگاپیکسل ، واحدی بمنظور اندازه گیری میزان دقت ثبت تصاویر توسط دوربین های دیجیتال است .هر اندازه تعداد مگاپیکسل یک دوربین بیشتر باشد ، تصاویر ایجاد شده توسط آن را می توان در ابعاد و اندازه های بزرگتر و با کیفیت مطلوبتر ، چاپ نمود.

کنترل میزان نوردهی : حداقل : -- ، پیشنهادی :ارائه برخی امکانات برای دورنما ، حداکثر:تنظیم دهانه دیافراگم و نور بمهراه کنترل دستی همه جانبه

با استفاده از کنترل های ارائه شده، می توان عملیاتی همچون تنظیم لنز و سرعت عبور نور را انجام داد( حائز اهمیـت برای عکاسان حرفه ای ).

محدوده کانونی :  حداقل : ثابت یا زوم دیجیتالی ، پیشنهادی : 2X تا 3X زوم نوری ، حداکثر : 4Xزوم نوری یا بهتر

دوربین هایی که محدوده کانونی آنان بیشتر باشد ، قادر به گرفتن تصاویر از فواصل دورتر با کیفیت مناسب می باشند.دوربین های با قابلیت زوم نوری ، قادر به ایجاد تصاویر بهتر نسبت به دوربین هائی با قابلیت زوم دیجیتالی ، می باشند .

قابلیت تمرکز دستی (زوم دستی): حداقل : خیر ، پیشنهادی : تمرکز مرحله ای ، حداکثر : بلی

با استفاده از قابلیت فوق ، می توان عملیات تمرکز دوربین را بصورت دستی انجام داد ( تمرکز دستی در برخی حالات بمراتب دارای کارآئی و صحت بیشتری نسبت به تنظیم اتوماتیک است ) .دوربین هایی که دارای قابلیت تمرکز مرحله ای می باشند،قادر به تمرکز بر روی اشیاء مورد نظر صرفا" درفواصل از قبل مشخص شده ای خواهند بود.

ظرفیت ذخیره سازی : حداقل : 8 مگابایت یا کمتر، پیشنهادی : 8 تا 16 مگابایت ، حداکثر : 16مگابایت یا بیشتر

ویژگی فوق ، حجم اطلاعاتی (برحسب مگابایت) را که یک دوربین می تواند در حافطه همراه خود و یا کارت حافظه قابل تعویض و یا هردو ، ذخیره نماید، مشخص می نماید .تعداد تصاویری را که می توان در حافظه یک دوربین دیجیتال ذخیره نمود به دقت تصاویر گرفته شده ، بستگی خواهد داشت .

نکاتی در رابطه با تهیه دوربین دیجیتال

انتخاب یک دوربین با مگاپیکسل موردنظر با توجه به نوع نیاز : دوربین هایی که دارای دقت دو مگاپیکسل می باشند ، برای گرفتن عکس مناسب هستند.در صورتیکه قصد تهیه تصاویری به ابعاد 8 در 10 و چاپ آنان وجود داشته باشد ، به دوربینی با حداقل دقت سه مگاپیکسل، نیاز خواهد بود. دوربین هایی که دارای دقت چهار و یا پنج مگاپیکسل می باشند، بمنظور چاپ تصاویر در ابعاد بزرگ مناسب خواهند بود.

استفاده از دوربین هائی با قابلیت شارژ مجدد باطری و یک شارژر : قیمت باطری متناسب با طول عمر آنان ، افزایش می یابد. برخی از دوربین ها قادر به استفاده از باطری های AA ( قابل شارژ و یا غیرقابل شارژ) می باشند. قابلیت شارژ مجدد باطری ، علاوه بر مقرون بصرفه بودن ، عدم اتلاف زمان را نیز بدنبال خواهد داشت .

استفاده از دوربینی با حداقل توان زوم نوری 2X : کیفیت تصاویر گرفته شده توسط دوربین هائی با زوم دیجیتالی ، بمراتب پایین تر ازتصاویر اخذ شده توسط دوربین های شامل زوم نوری، می باشد.

استفاده از دوربین هائی با قابلیت تمرکز در نور کم : برخی از دوربین ها دارای لامپ کمکی ( فلش ) برای تامین نور کافی جهت گرفتن تصاویر در نقاط تاریک می باشند. ویژگی فوق ، در مواردیکه تصاویر در داخل اتاق گرفته می شود، کارساز خواهد بود.

استفاده از دوربین هائی که امکان استفاده از کارت حافظه اضافی را دارا می باشند : با اینکه تمامی دوربین های دیجیتال دارای حافظه می باشند ولی با استفاده از کارت حافظه می توان ظرفیت ذخیره سازی یک دوربین دیجیتال را افزایش داد.

عدم استفاده از دوربین هایی که اطلاعات را بر روی فلاپی دیسک و یا دیسک نوری ذخیره می نمایند: فلاپی دیسک ها ارزان می باشند ولی نمی توان بر روی آنان تصاویر زیادی را ذخیره نمود. دوربین هائی که از این نوع دیسک ها استفاده می نمایند، اغلب تصاویر را با دقت پائین ایجاد می نمایند. دوربین هائی که از دیسک های نوری استفاده می نمایند ، کند و حجیم می باشند .

امتحان دوربین قبل از خریداری آن : برخی از دوربین ها دارای دستورات و منوهائی می باشند که استفاده از آنان نسبت به سایر دوربین ها ساده تر می باشد . بررسی عملی برخی از امکانات فوق و مقایسه با سایر دوربین ها می تواند در عمل کارآئی یک دوربین را نشان دهد. دراینخصوص لازم است به موارد متعددی توجه گردد. فاصله زمانی بین فشردن کلید دوربین تا زمان ذخیره سازی تصویر، بررسی عملکرد لنز ارائه شده همراه دوربین ، بررسی مدت زمان انتظار برای گرفتن تصاویر ، بررسی عملکرد نمایشگر LCD دوربین در زیر نور خورشید ، از جمله مواردی می باشند که می بایست قبل از خریداری یک دوربین دیجیتال ، بدقت بررسی گردند.

استفاده از دوربین هائی که بهمراه آنان نرم افزارهای ویرایش تصاویرعرضه شده است : در این رابطه می توان از نرم افزارهایی نظیر Adobe Photoshop Elements و Ulead PhotoImpac استفاده نمود.

استفاده از دوربین هائی که دارای LCD می باشند : دوربین های فوق ، امکان مشاهده تصاویر را فراهم می نمایند( بمحض گرفتن تصاویر).

عدم تاکید بر قابلیت فیلمبرداری دوربین دیجیتال : برخی از دوربین ها دارای قابلیت ضبط تصاویر متحرک به میزان اندکی می باشند . در صورت عدم نیاز به ویژگی فوق ، می توان در زمان تهیه یک دوربین دیجیتال ، آن را نادیده گرفت .

وجود یک کارت خوان حافظه : عملکرد کارت خوان ها ، مشابه یک هارد دیسک خارجی است که به کامپیوتر متصل می گردد . با استفاده از پتانسیل فوق ، می توان تصاویر را مستقیما" از رسانه ذخیره سازی که دوربین دیجیتال از آن استفاده می نماید ، Download نمود . ویژگی فوق ، علاوه بر صرفه جوئی در زمان ، افزایش طول عمر باطری را نیز بدنبال خواهد داشت.

برندهای دوربین دیجیتال:

در زمینه انتخاب دوربین علاوه بر امکانات و قابلیت های دوربین یک نکته مهم دیگر وجود دارد و آن هم سازنده دوربین است . حتما قبول دارید در دنیای امروزه ، همه چیز آنقدر تخصصی شده است که تنها شرکت های محدودی انحصار تولید برخی از محصولات را دارند. در زمینه دوربین های دیجیتال هم شرکت های محدودی صاحب نام هستند و محصولاتشان سر و گردنی از بقیه تولید کنندگان بالاتر است ، چه به لحاظ کیفیت و طراحی ، چه به لحاظ توانمندی قطعات بکار رفته شده در دوربین ها.

شرکتهای پیشتاز در زمینه ساخت دوربین های دیجیتال عبارتند از : کانن  Canon (شرکت مورد علاقه من) ، نیکون Nikon  ، سونیSony ، سامسونگ Samsung، کداک Kodak، فوجی فیلم Fujifilm و Olympus , Panasonic , Casio , Pentax

در بین این برندها کانن و نیکون پیشتازترین هستند. به نظر من اگر قصد خرید دوربین های معمولی برای مصارف شخصی و خانگی دارید کانن را ارجح تر از سایر برندها بدانید حتی اگر امکانات کمتری به شما بدهد به دو دلیل مهم ، یک تصویر کانن طبیعی تر است و قابل مقایسه با دوربین های دیگر نیست. دوم کیفیت قطعات آن بسیار بالاست و در بلند مدت رضایت شما را جلب می کند.

اما اگر قصد خرید دوربین حرفه ای دارید می توایند نیکون را هم به رقابت با کانن دعوت کنید ، در انتخاب این دوربین های جزئیات بیشتری بایستی مقایسه شوند که در بالا اشاراتی به آنها شد و در ادامه توضیحاتی در مورد دوربین های حرفه ای SLR ذکر می کنم ، امیدوارم مفید فایده باشد.

چرا یک دوربین دیجیتال SLR ؟

خوب اکنون شما قصد خرید دوربین SLR را دارید و می خواهید به دنیای حرفه ای عکاسی وارد شوید؛ اما گستردگی متنوع محصولات کمپانی های مختلف و خصوصیات تکنیکی و تخصصی این بخش شما را گیج کرده است. اصلاً جای هیچ نگرانی نیست. ما در مقاله ی پیش رو بسیاری از نقاط مبهم تان را روشن کرده و به اکثر سوالات مرسوم تازه کاران و حتی حرفه ایها پاسخ خواهیم داد. پیش از شروع بحث بهتر است به این سوال پاسخ دهیم : چرا باید علارغم وجود دوربین های کامپکت بسیار سبک تر، کوچک تر و مقرون به صرفه تر، سراغ دوربینهای SLR برویم. شاید خلاصه ترین جواب این باشد. همه کاره و همه فن حریف بودن این دوربین ها در کنار کیفیت عکس بالایشان. منظور از همه کاره بودن تنها قابلیت تعویض پذیری لنزهای این دوربین ها و بهره گیری از رنج متنوعی از لوازم جانبی گرفته از فلشهای متنوع تا ریموت کنترلها نیست. بلکه در اینجا باید کنترلهای متنوع و بیشتر دوربین در جهت ایجاد افکت های مورد نظر عکاس و قابلیت اجرای کیفی بالاتر را نیز در نظر گرفت. اکنون می رسیم به تفاوت دوم : کیفیت عکس : شاید در شرایط نوری مناسب تفاوت کیفی عکسهای یک دوربین کامپکت خوب و یک SLR بسیار کم باشد اما با ایجاد اندکی محدودیت و سخت تر شدن شرایط عکاسی مانند عکسبرداری در شرایط کم نور و یا از سوژه‌های متحرک و سریع و یا ایجاد افکت هایی خاص، کاملاً مزیت سنسورهای بزرگ تر و حساسیت های گسترده تر دوربینهای SLR تفاوت خود را آشکار خواهند کرد. در واقع SLR ها از جنبه ی قابل حمل بودن بازی را به کامپکت ها می بازند اما در مورد عکاسی حرفه ای تر آنها را مغلوب خود می سازند.

دوربین SLR چیست ؟

طراحی فزیکی کلی دوربینهای DSLR برای چیزی در حدود نیم قرن بدون تغییر باقی مانده است. خود نام این دوربینها «‌تک لنزی انعکاسی» اشاره به ساختار آینه ای دارد که در مقابل سنسور دوربین نشسته است و با فرمان عکاس بالا آمده و به نور وارد شده از طریق لنز اجازه ی عبور و رسیدن به سنسور را می دهد.

همان طور که در دیاگرام بالا می بینید، این آینه موجب انعکاس تصویر در یک منظره یاب اپتیکال می شود (جاییکه عکاس تصویر را می بینند). در ضمن این آینه برای حالت پخش زنده نیز به طور کامل بالا خواهد رفت و تا انتهای کار نیز همان جا خواهد ماند.

:: SLR در قیاس با SLT

کمپانی سونی هم چنان مانند دوربینهای SLT سنتی کانن و نیکون، اقدام به تولید این دوربینها می کند. نام دوربین اشاره به «تک لنزی نیمه شفاف» دارد. در این دوربینها، آینه ثابت می باشد اما 100% بازتابی نیست. نور رسیده به آینه از آن می گذرد و به سنسور می‌رسد و درصد کمی از آن به بخش اتوفوکوس بازتاب داده می شود که امکان فوکوس سریع و همیشگی را با آینه ای که جایگاه ثابتی دارد فراهم می کند این خاصیت به خصوص برای حالت فیلمبرداری بسیار مفید می باشد. البته دوربینهای SLT سونی نقطه ی تمایز دیگری نیز با باقی SLR ها دارند و آن استفاده از منظره یاب الکترونیکی بجای منظره یاب اپتیکال می باشد. دیاگرام زیر چگونگی عملکرد این دوربین ها را نشان می دهد.

این دیاگرام که توسط سونی عرضه شده است چگونگی شکل گیری تصویر و سیستم فوکوس این دوربینها را نشان می دهد.

نکته اصلی در انتخاب این استکه ، شما به چه چیزی نیاز دارید ؟

با تنوع گسترده ی محصولات این بخش و قیمت گذاریهای متنوع آنها، بهتر است که شما در ابتدا مشخص کنید که اولویت هایتان چیست ؟ آیا شما بدنبال همان سادگی کارکرد دوربینهای کامپکت هستید و آیا خواهان کنترل و تنظیم دستی همه چیز می باشید ؟ بسیاری از نمونه هایی دوربینهای SLR آماتوری واجد حالات صحنه و اتوماتیک متنوعی می‌باشند اما نمونه های حرفه ای تر فاقد آن ها هستند اگرچه دارای حالت اتوماتیک پایه ای می باشند. آیا شما بیشتر از سوژه های سریع مانند اتفاقات ورزشی و حیات وحش عکاسی می کنید ؟ اگر چنین است پس شما به یک دوربین سریع احتیاج دارید.

و اگر شما در شرایط نوری ضعیف عکاسی می کنید باید بدنبال دوربینی با اجرای ISO بهتر باشید که از سیستم لرزشگیر عکس داخلی مناسبی نیز بهره ببرد و در آخر اگر عکاسی استودیویی، پرتره و ماکرو می کنید باید بدنبال دوربینی با پخش زنده ی قوی باشید.

و اکنون برخی ملاحظات عملی : آیا شما خواهان بدنه ای مقاوم و ضد آب و هوا می باشید ؟ اندازه و وزن دوربین برایتان مهم است ؟ آیا پروژه ای خاص در نظر دارید که نیاز به لوازم جانبی و لنزی خاص دارد ؟ در واقع تمام دوربینهای از لوازم جانبی و لنزهایی مشترک بهره نمی برند. باید توجه داشته باشید که بسیاری از لنزها سیستم فیلم نیز بروی دوربین های DSLR کاربرد دارند. با پاسخ دادن به سوالات بالا و چند سوال دیگر قطعاً نگاه بهتر و مدون تری می توان به انتخاب های موجود داشت.

:: اندازه ی سنسور

اجازه بدهید در ابتدا نگاهی به قطع فیزیکی سنسورتان بیاندازیم. اگرچه تنوع زیادی در این بخش وجود دارد و در کل تمام سنسور SLR ها در 3 بخش قرار می گیرند : فول فریم ، Four-Thirds,APS-C که امروزه سنسورهای Four-Thirds بیشتر بروی دوربینهای بدون آینه کار گذاشته می شوند. قطع سنسور به آن میزانی که برخی از مردم تصور می کنند مهم نیست اما قطعاً موجب ایجاد برخی تفاوتها می شود. اولین تفاوت به عنوان «فاکتور برش» شناخته می شود. همان طور که در دیاگرام زیر می بینید، هر چقدر سنسور کوچکتر شود فضای کمتری از صحنه را نیز ثبت می کند در نتیجه عکس تولید شده گویی در فاصله‌ی کانونی بلندتری گرفته شده است (سنسورهای APS-C دارای برش 1.5X و 1.6X می باشند در حالیکه برش سنسورهای Four-Thirds 2X است). این موضوع برای بسیاری چیز مهمی نمی تواند باشد اما قطعاً برای برخی مهم است. به طور مثال برای افرادی که قصد گذر از سیستم فیلم به سیستم دیجیتال و استفاده از همان رنج تجهیزات و لنزهای قدیمی خود را دارند. البته این موضوع برای عکاسان تله کاملاً سودمند نیز می باشد و موجب رسیدن به نقاط بالاتری در فواصل کانونی انها نیز می شود و البته به همان میزان نیز برای عکاسان واید تاثیر منفی دارد. پس همان طور که گفته شده برخلاف تصور عمومی سنسورهای فول فریم برتری کاملی بر باقی سنسورها ندارند و این بستگی به کاربرد عکاسان دارد و حتی عکاسان صحنه های ورزشی برایشان قطع APS-C بهتر از فول فریم می باشد

دیاگرام تقریبی 3 سنسور مرسوم دوربینهای DSLR

برای عکاسی خبری و ورزشی و حیات وحش سنسورهای کوچکتر موجب ایجاد قدرت بیشتر در فاصله کانونی و زوم شان می گردد تقریباً 50% در مورد قطع APS-C پس اکنون باید تعیین کرد که کدام یک برای شما بهتر است ؟ در واقع هر کدام محدودیت ها و مزایای خاص خود رادارند. اکثر دوربین های بزرگ و گران قیمت تر DSLR با سنسورهای فول فریم (اشاره به قطع 35mm فیلم) عرضه می شوند. این دوربینها دارای منظره یابهای بزرگ تر و درخشان تری نیز هستند و به علت عدم فاکتور برش بروی آنها، بیشتر توسط عکاسانی که از بخش فیلم به دیجیتال می آیند برگزیده می شوند. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که سنسورهای بزرگ تر فول فریم موجب ایجاد بهترین نتیجه ی ممکن در شرایط کم نور و در ISO بالا می شوند. اما خوب از طرف دیگر نیز معمولاً این دوربینها بزرگتر، سنگین تر و گران قیمت تر نیز هستند.

- سنسورهای بزرگ تر عملکرد بسیار بهتر و راحتری در ایجاد افکت عمق میدان دارند. البته از طرفی نیز اجرای فوکوس در چنین مواردی سخت تر می باشد. پس در کل باید گفت که این سنسورها برای افرادی که می دانند چه کنند موجب ایجاد افکت عمق میدان بهتر می‌گردد.

سنسورهای APS-C تقریباً سنسورهای مرسوم بیشتر دوربینهای SLR می باشند که دارای فاکتور برش 1.5X و 1.6X هستند.

- تفاوت سایز یک دوربین فول فریم حرفه ای با یک دوربین قطع APS-C آماتوری.

:: سیستم ضد تکان (لرزش گیر تصویر)

عکسهای گرفته شده در شرایط کم نور و یا در رنج تله ی برخی از دوربین ها به سادگی می‌توانند تحت تاثیر تکان های دست دچار تاری شوند. سیستم لرزشگیر عکس (IS) برای جلوگیری از ایجاد چنین تاثیراتی طراحی شده است و هر کمپانی نام به خصوصی برای این تکنولوژی خود گذاشته است اما تقریباً تمام شان از دو تکنولوژی بهره می برند. IS اپتیکال که با تکان یک المنت خاص در لنز میسر می گردد و IS شیفت سنسور که با تغییر جای سنسور انجام می گیرد. توجه داشته باشید که به IS شیفت سنسور IS مکانیکی نیز گفته می شود.

سیستم لرزشگیر عکس موجب کاهش تاری ناشی از تکان دوربین می گردد و امکان ثبت عکسهایی شارپ را در شرایط کم نور و در رنج تله فراهم می کند. برخی از دوربین ها از سیستم لرزشگیر داخلی بهره می برند که موجب شیفت کردن خود سنسور می گردند، در حالیکه برخی نیز از سیستم اپتیکال که المنتی جدای بدنه در لنز می باشد استفاده می کنند.

تقریباً عملکرد هر دو سیستم یکسان می باشد اما سیستم IS مکانیکی دارای این مزیت است که به علت اینکه عملکرد آن در داخل دوربین طراحی شده بروی تمامی لنزها اجرا می شود اما سیستم IS اپتیکالی فقط بروی برخی لنزها تعبیه می شود. البته سیستم IS لنزی نیز دارای مزیت آن است که تصویر رویت شده در منظره یاب نیز لرزشگیری شده می باشد. در حال حاضر سونی، پنتاکس و المپیوس از سیستم داخلی بدنه بهره می برند و کانن و نیکون از سیستم لنزی.

:: سرعت

اگر شما عادت به عکاسی با دوربین های کامپکت داشته اید، اکنون برای بار اول، عکاسی با دوربین های SLR اندکی برایتان ایجاد تفاوت خواهد کرد. به طور مثال فوکوس و گرفتن عکس با مدلهای آماتوری SLR بسیار سریع تر از تمام کامپکت هاست. اگرچه با رفتن به بخش دوربین های گران قیمت تر SLR اندکی بهبود درسرعت فوکوس ایجاد می شود، اما نکته ی مهمی که تغییر زیادی خواهد کرد نرخ عکسبرداری پی در پی دوربین می باشد، چیزیکه برای عکاسان ورزشی و حیات وحش بسیار مهم است.

اکثر دوربین های آماتوری دارای سرعت عکسبرداری پی در پی کمتر از 5 فریم بر ثانیه می‌باشند که البته برای استفاده ی کلی صاحبان آنها کفایت می کند. اما اگر شما خواهان سرعت بالاتری می باشید، باید دوربین های آماتوری را کنار گذاشته و به سراغ دوربین های رنج میانه بروید که دارای سرعتی از 4 و 5 فریم برثانیه تا 10 فریم بر ثانیه می باشند.

:: اندازه، وزن و استحکام و دوام

همان طور که گفتیم دوربینهای SLR در تنوع شکلی و خصوصیات بالایی عرضه می شوند اگر شما خواهان عکاسی در شرایط به خصوصی مانند غبار (کویر)، مه و … هستید پس قطعاً باید بدنبال دوربینهایی باشید که ضد آب و هوا بوده و از ساختار منیزیمی مستحکمی بهره ببرند و حتی دارای سیستم خذف غبار سنسور نیز باشند و واضح است که این میزان از امنیت چیزی ارزان قیمت نمی باشد. اما در رنج میانه دوربین های مختلف از میزان امنیت متفاوتی نیز بهره می برند.

- معمولاً دوربین های حرفه ای SLR از سیستم فوق العاده مستحکمی با ساخت کیفی بالایی برای درزگیری تمامی درزها، شکاف ها، دکمه ها و پورتهای دوربین بهره می برند. این تصویر دوربین D800 با نقاط زرد درزگیری شده می باشد.

اما از طرف دیگر اگر شما خواهان دوربینی سبک وزن تر و قاعدتاً قابل حمل تر می باشید (چیزی در حدود 1 تا 1.5 کیلوگرم) که بتوانید برای مدتی طولانی آن را به گردن بیاویزید و کنار خود داشته باشید قطعاً دوربین های آماتوری با وزن کمتر خود برایتان مناسب تراند. در واقع اگر شما نتوانید با وزن دوربین تان کنار بیایید دیگر اهمیتی ندارد که دوربینتان چقدر عملکرد عالی دارد.

:: صفحه نمایش و پخش زنده

- در دوربین های SLR اخیر صفحه نمایش به طور معمول کار گذاشته می شود برخی از دوربینها از LCD زاویه دار یا کاملاً متحرک (مانند تصویر روبرو 650D) بهره می‌برند که برای عکسبرداری زوایای خاص و یا فیلمبرداری بسیار مناسب تر می باشند.

نمی توان گفت که قابلیت پخش زنده، قابلیتی غیر سودمند می باشد. در واقع برای عکاسی استودیویی حتی بسیار مفید نیز هست. در کل در این بخش باید به رزولوشن، قابلیت متحرک بودن و اخیرا لمسی بودن صفحه نمایش دقت کرد.

:: قابلیت های کاربردی

بیشتر دوربین های SLR آماتوری، برای عکاسان تازه کار و یا کاربران دوربین های کامپکت، دارای قابلیت های کاربردی هم چون راهنمای داخلی حالت اتوماتیک هوشمند، تشخیص چهره و … می باشند. در ضمن تمام SLR ها را می توان در حالات اتوماتیک ببین و بگیر استفاده کرد.

- راهنمای داخلی : حالات اتوماتیک هوشمند و قابلیت های سرگرم کننده ای مانند افکت‌های خاص و تشخیص چهره، بروی دوربین های آماتوری SLR وجود دارند.

:: قابلیت های حرفه ای عکاسی

در ضمن دوربین های DSLR دارای قابلیت های پایه ای مرسومی می باشند که شما را به عکاسی حرفه ای برده و کنترل های متنوعی را برایتان فراهم می کنند که البته ممکن است برخی از آنها نیز به کارتان نیاید در ضمن دوربین های حرفه ای تر کنترل های قابل تنظیم پیچیده تر و متنوع تری را برایتان فراهم می کند که بسیاری از آنها تنها برای عکاسان حرفه‌ای جذاب و سودمند می باشند.

:: حالات فیلمبرداری

با معرفی و پیشرفت قابلیت پخش زنده، در 5 سال گذشته فیلمبرداری HD نیز به قابلیتی مرسوم بروی DSLR ها تبدیل شده است تا آنجا که بسیاری از فیلمبرداران از همین دوربین‌ها برای کار خود بهره می برند دلیل اصلی، سنسور بزرگ این دوربین هاست که به فیلمبرداران کنترل کاملی بروی چگونگی فوکوس و کیفیت فیلم هایشان را می دهد. در ضمن عملکرد این دوربین ها در شرایط نوری کم نیز بسیار مناسب است و در ضمن می توانند از رنج متنوعی از لنزها نیز بهره ببرند.

بجز دوربین های خلاقانه ی SLT سونی، DSLR ها از سیستم فوکوس تشخیص کنتراست در پخش زنده بهره می برند که از سیستم تشخیص فاز کندتر و ضعیف تر می باشد که البته در دوربین های اخیر کانن پخش زنده و فیلمبرداری نیز واجد هر دو حالت فوکوس می باشد.

دوربین های بدون آینه قابل تعویض لنز (ILCS)

این دوربین ها به نسبت SLR ها از سیستم مکانیکی ساده تری بهره می برند که در نتیجه حذف آینه و به تبع آن منظره یاب مسیر گردیده است. این تغییرات امکان ساخت دوربین‌هایی بسیار کوچک تر را با همان سنسورهای بزرگ که دارای همان کیفیت عکس SLR ها هستند میسر کرده است. اگر شما خواهان خرید یک دوربین SLR آماتوری یا نیمه حرفه ای هستید، قطعاً باید بیش از انتخاب خود نگاهی نیز به این دوربین ها بیاندازید.

بهترین تولیدات دوربین های بدون آینه از سیستم میکرو Four-Thirds المپیوس و پاناسونیک می باشند که شامل دو فرمت مختلف می شوند. اولی ساختاری مشابه DSLR ها اما با منظره یاب الکترونیکی می باشد و دومی ساختاری مشابه کامپکت ها با تنها دید از طریق LCD پشت. برخی مدلها نیز می توانند از منظره یاب جانبی بهره ببرند و فرمت سنسورهاشان Four-Thirds می باشد.

دوربین نیکون سیستم 1 شامل دو دوربین V2,J2 (عکس بالا) می شود. همان طور که می بینید دوربین به طور چشمگیری کوچکتر از یک SLR حتی کوچک می باشد و البته از سنسور بهره می برند.

باقی دوربین های این بخش شامل دوربین های سری NEX سونی و سری NX سامسونگ هر دو از سنسورهای APS-C بهره می برند. کانن آخرین کمپانی مشهوری بود که وارد این شاخه شد و دوربین EOSM عرضه کرد که در واقع یک 650D بدون آینه می باشد. نیکون اما با این دوربین های خود و سنسور بسیار کوچکتر فرمت CX آنها و برش 2.7X شان کاملاً مسیر متفاوتی را می پیماید که در ازای ضعف سنسور خود دارای مزیت فوکوس هیبریدی می باشد.

مزایای سیستم های بدون آینه :

- کوچکتر، سبک تر و کم سر و صداتر

- عملکرد ضبط ویدئو یکپارچه تر

- نمایش کامل اطلاعات و منو در منظره یاب

- کارکردی مشابه دوربین های کامپکت

- منظره یاب الکترونیک با پوشش وسیع تر از منظره یاب اپتیکال

- بدنه های کوچک تر و لنزهای کوچک تر

معایب دوربینهای بدون آینه :

- کندتر، در برخی جنبه ها بسیار کندتر مانند فوکوس

- برش 1.5/2X و کنترل کمتر بروی عمق میدان

- عدم وضوح تصویری منظره یابهای اپتیکال

- کلام آخر

در کلام آخر، خرید یک دوربین DSLR تنها قدم اول از طی کردن یک مسیر طولانی می‌باشد. دوربین تنها یک بخش از مجموعه ایست که منجر به کیفیت عکس بهتر می گردد. به همان میزان لنزی که بروی این دوربین ها بسته می شود نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. پس بعد از انتخاب یک بدنه ی خوب نوبت به انتخاب لنزی مناسب آن بدنه و اهداف کاری شماست چیزیکه ما آنرا در مقاله ی مربوط به راهنمای خرید لنزهایمان بررسی کرده‌ایم.