برای یک فعالیت اقتصادی در قدم اول باید آن فعالیت را شناخت. در صورتی که بدون شناخت و کسب اطلاعات لازم، شروع به فعالیت کنیم، احتمال به موفقیت رسیدنمان کم میشود. معمولا در فعالیت های اقتصادی ، موفقیت به مسائل مالی اطلاق میشود. بنابراین میتوان گفت عدم موفقیت منجر به هدررفت سرمایه و گاهی خسارات بسیار سنگین میشود. به همین دلیل است که پیش از شروع یک فعالیت تجاری یا اقتصادی، بیزینس پلن و طرح تجاری تهیه میکنند. این پلن ها نمایانگر برنامه ی کلی یک فعالیت تجاری میباشند. اگر شما پلن تجاری نداشته باشید ، بسیار سردرگم و شکستپذیر خواهید شد.
طرح توجیهی یا طرح امکانسنجی
ما در این جا با یک اصطلاح رو به رو هستیم: طرح توجیهی یا طرح امکان سنجی.
اگر با مثال بخواهیم شرح دهیم، این طور میگوییم که فرضاً شما یک ایده برای راه اندازی کسب و کار اقتصادی دارید. به عنوان مثال میخواهید کارگاهی برای تولید ساندویچ سرد راه اندازی کنید. شما باید ایده ی خام خود را بررسی کنید. یعنی ببینید که این ایده ، شدنی هست یا نه؟ شدنی بودن یا نبودن یک ایده ی خاص ، این امکان را به شما میدهد که ببینید آیا ایده تان اصلا ارزش وقت گذاشتن دارد یا نه؟ برای لین منظور شما باید بروید و «طرح توجیهی» ایده ی خود را تهیه کنید. طرح توجیهی را میتوانید خودتان تهیه کنید که البته باید دقت و زمان کافی داشته باشید. همچنین میتوانید با مراجعه به شرکت های مشاور، از آن ها بخواهید طرح توجیهی شما را آماده کنند. اما معمولا نگارش طرح توجیهی را به عهده ی شخص ثالثی به غیر از سرمایه گذاران اصلی در نظر میگیرند تا به دور از هیجان و تعصب ، بتواند بازار را بررسی و مطالعات لازم را انجام دهد. حال وقت آن است که ببینیم در طرح توجیهی دقیقا چه چیز یا چیزهایی بیان میشوند؟
طرح توجیهی تمام چیزی که پیش از شروع پروژه نیاز دارید، به شما نشان میدهد. در طرح توجیهی دقیق، شما باید تمام ریسک هایی که در فعالیت اقتصادی ممکن است به آن برسید را ببینید.
یک طرح توجیهی خوب باید فعالیت اقتصادی را از سه بعد بازار، مالی و فنی بررسی کند. زمانی که شما یک طرح توجیهی تهیه میکنید ، باید هیچ سوالی از ابعاد گفته شده از فعالیت اقتصادی شما، باقی نماند.
نگارش طرح توجیهی یا امکانسنجی
نگارش طرح توجیهی کار تخصصی است و معمولا هزینه ی بالایی برای آن صرف میشود. بسیاری از شرکت ها اطلاعات فنی طرح های توجیهی خود را به صورت رایگان در اختیار مشتریان قرار میدهند. اطلاعات فنی، فقط طرح را از جنبه ی فنی و نحوه ی انجام بررسی میکند. اما برای دریافت اطلاعات مالی و بازار، به دلیل انجام تحقیقات سنگین و مطالعات روی بازار، احتمال نیازمند پرداخت هزینه خواهید بود.
نکته ی مهم در تهیه ی طرح توجیهی این است که باید توجه داشته باشید، طرح باید متعلق به نزدیک ترین دوره ی زمانی باشد. زیرا اطلاعات آماری و بازار ممکن است در یک بازه ی زمانی به خصوص بسیار تغییر کرده و نتایج حاصل از آن اصلا مشابه روند قبلی نباشد.