دوده از احتراق ناقص هيدروكربن‌هاي نفتي در مجاورت شعله با تجزيه حرارتي تشكيل مي‌گردد. واكنش توليد دوده را مي‌توان به صورت كلي زير نشان داد.
در هنگام احتراق يا تجزيه حرارتي، هيدروكربورها با از دست دادن هيدروژن به راديكالهاي كوچكتر تجزيه شده و با ادامه اين عمل ذرات كربن حاصل مي‌گردد، با جمع شدن اين ذرات، دانه‌هاي دوده را تشكيل مي‌گردد.
در هنگام تشكيل دوده، درجه حرارت هر چه بالاتر باشد زمان تشكيل دوده كوتاه و اندازه ذرات كوچكتر خواهد شد. كيفيت دوده بستگي به اندازه ذرات دارد. بنابراين با تغييرات شرايط عمل در هنگام تشكيل دوده مي‌توان انواع مختلف دوده با كيفيت متفاوت تهيه نمود. البته كيفيت دوده، به نوع هيدروكربور نفتي كه به عنوان ماده اوليه استفاده مي‌شود بستگي دارد.
بد نیست بدانید ، پس از مطالعاتي كه در جهت تأمين نياز دوده صنعتي مورد مصرف كارخانجات لاستيك سازي بعمل آمد مشخص گرديد ايجاد كارخانه كربن در كشور لازم و مقرون بصرفه ميباشد . به همين مـنظورشركـت ملـي صنايـع پتروشيمي بـا مشاركـت بـانـك تـوسعـه صنعـت و معـدن بـا يـكي از صاحب نـام تـريـن كـارخـانـجـات تـوليـد كننده دوده صنعـتي آمـريـكـا يـعنـي شـركـت كـابـوت ( Cabot Corporation ) قراردادي منعقد نمود و اولین کارخانه تولید دوده صنعتی کشور را راه اندازی نمود.
فرآیند تولید دوده صنعتی یا Carbon Black . بصورت Thermal Cracking در راكتورهای حرارتی می باشد كه فرآیند كلی آن به شرح ذیل می باشد :
اكستراكت (Rubber oil ) ابتدا توسط پمپهای موجود ( از تانكهای ذخیره) به واحد انتقال می یابد ، و در داخل یك كوره (Preheater) از نوع Induced draft دمای آن با توجه به Flash point ، بین 150°c-200°c افزایش می یابد و سپس از سمت بالا با توجه به نوع تولید دوده grade) Hard و یا Soft grade ) به راكتورهای حرارتی عمودی مربوطه Spray می شود . در این راكتورها روغن ( قطران یا CFO) و هوای گرم (200°c ) به سیستم تزریق می شوند هر راكتور دارای 8 Burner گازسوز می باشد اكستراكت ورودی در حركت به سمت پایین بصورت ناقص سوخته و دوده به همراه گازهای همراه (شامل Co2 ، N2 و . . . ) تولید می شود در اثر سوختن ناقص اكستراكت ، گرمای تولیدی سبب افزایش درجه حرارت راكتور تا حدود 1200°c -1500°c می گردد .
شماتیک تولید دوده صنعتی (carbon black product process)
دوده به همراه گازهای فرآیند (Process gases ) به سمت پایین حركت كرده و در انتها وارد قسمت Quenching می گردد و پس از سرد كردن آن توسط DM water دوده به همراه گازهای موجود وارد مبدل Harpin heater می گردد و ضمن تبادل حرارت با هوای دمیده شده ( بصورت Counter current ) توسط Blower ، دمای آن تا حدود 300°c افت پیدا می كند و پس از آن به ترتیب وارد برج Cooling و سپس به Cyclone عمودی می گردد دوده و گازهای همراه سپس وارد Back filter ها می شوند و گازهای همراه از دوده جدا شده و به سیستم Flare وارد می شوند و دوده باقیمانده كه دوده مرطوب می باشد و بنام فلافی معروف است توسط یك پمپ Rotary به سیستم Air Conveying وارد شده و توسط جریان هوای اعمال شده به مرحله Pelletization وارد می شود . در این مرحله مخلوط ملاس چغندر و آب جهت تولید گرانول دوده به سیستم تزریق می گردد و در نهایت پس از تشكیل گرانول های دوده (Soft grade / hard grade ) به قطر تقریبی 0.5-2 mm با رطوبت تقریبی 50% گرانولهای مرطوب وارد Rotary dryer می گردند.
در این قسمت با استفاده از هوای داغ تزریق شده به سیستم دانه های مرطوب خشك شده و در انتها رطوبت آنها به كمتر از 1% میرسد و در خروج از این قسمت دانه ها توسط Screw conveyer به سمت بالا انتقال پیدا می كنند در انتهای Screw conveyer ابتدا Magnet separator جهت جداسازی ذرات فلزی وجود دارد و پس از آن دانه ها بر روی Screen vibration ریخته و دانه های درشت آنها جدا می گردند .
در پایان محصول بسته بندی می شود و در بسته های مختلف راهی بازار مصرف می گردد.
استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس
