تاريخچه HACCP:

سيستم HACCP براي اولين بار از سوي شركت PILLBURY ناسا وآزمايشگاههاي ارتش آمريكا براي حفاظت مواد غذائي فضانوردان مورد استفاده قرارگرفت اين سيستم و اصول اجرائي آن توسط كميته غذائي CODEX كه وظيفه اجراء ‌استاندارهاي مواد غذائي اعلام شده بوسيله دو سازمان FAO و WHO را برعهده دارد ،‌شرح داده شده است

درسال 1996 به دنبال شيوع بيماري ناشي از ميكرب ECDI 157 در كشور اسكاتلند ، آقاي PENINGTON درگزارش خود توصيه نمود كه به منظور حصول اطمينان از سالم بودن غذاها اصول HACCP در صنايع غذائي اجرا شود

درحال حاضر درخصوص صنايع غذاهاي دريائي و گوشت كشور انگليس اجراء ‌سيستم فوق الذكر به صورت قانون ومقررات ويژه اي مطرح است به طوري كه شركتهاي صنايع غذائي بايستي به منظور توليد محصولات استاندارد اين سيستم را رعايت نمائيد.

درسال 1971 اين روش در اولين كنفرانس بين المللي نگهداري مواد غذائي براي كارخانجات غذائي مورد توجه قرارگرفت . درطي سي سال اخير اين سيستم به عنوان اولين شيوه ايمن سازي وحفاظت دربرابر عوامل ميكربي گسترش يافته است.(1)كارآئي اين روش از ساير روشهاي رايج تعيين كيفيت مواد غذائي كه مبني بر آزمايش محصول نهائي است بيشتر است .

HACCP شبيه به تكنيكهاي ساخت كشور ژاپن مي باشد كه درآنها كيفيت محصول در بطن مراحل توليد طراحي مي شود ژاپني ها آموخته اند كه كيفيت محصول نمي تواند با آزمايش كردن محصول نهائي حاصل شود و همين اصل در سلامتي مواد غذائي به كارگرفته مي شود.

لي (LEE)‌ اولين فردي بود كه چگونگي به كارگيري اين سيستم را براي محصولات دريائي بيان كرد.

بر اساس گزارش بازديد هيات اعزامي جامعه اروپا به ايران در زمينه فعاليت هاي اوليه صيد تا عرضه آن به مصرف كننده محصولات آبزيان ايران در ليست A جامعه اروپا قرار گرفته است و در واقع فرآورده هاي كارخانه هاي فرآوري اين ماده غذائي در ايران از نظراجراي استاندارد HACCP مورد قبول جامعه اروپا است كه موقعيت بزرگي براي كشور است.

خلاصه اي از اجراء سيستم HACCP در كشور كانادا

كشور كانادا داراي سيستم بازرسي پيشرفته مواد غذائي به نام FSEP (Food  SAFTY  ENHANCMENT  PROGRAM)است كه بوسيله همكاري صنايع غذائي و دولت اين كشور ايجاد شده و باعث افزايش ضريب سلامتي مواد غذائي گرديده است .

از سال 1991 روش مذكور توسط آژانس بازرسي غذا كشور كانادا ( CANADIAN  FOOD  INSPECTION  AGENCY) در كارخانجات توليد گوشت ،‌شير،‌فرآوري عسل ،‌ميوه جات و سبزيجات ،‌پوسته تخم مرغ و كارخانجات جوجه كشي اعمال مي شود و در برگيرنده تمام مراحل اجرائي و علمي سيستم HACCP مي باشد.

در حال حاضر كليه موسسات و كارخانجات فرآوري غذاهاي دريائي و ماهي فعال دراين كشور داراي سيستم HACCPمي باشند و همچنين كشتارگاههاي كه به امر توليد گوشت اشتغال دارند و گوشت توليدي خود را به كشور آمريكا صادر مي كنند سيستم مذكور را در خط توليد خود رعايت مي نمايند

بر طبق مقررات بازرسين آژانس بازرسي غذائي كشور كانادا (CFIA) وظيفه دارند كه از كارخانجات توليد مواد غذائي ،گزارشات و مستندات موجود در كارخانه و مراحل اجرائي سيستم HACCP در موسسات توليدي بازديد بعمل آورند و چنانچه تشخيص دادند كه سيستم مذكور مطابق آنچه درطرح پيش بيني شده نمي باشد مي توانند نسبت به اصلاح آن مرحله اقدام نمايند و بدينوسيله سلامت ماده غذائي را تامين كنند.

صنايع غذائي كانادا سالهاي زيادي است كه به ارزش سيستم HACCP پي برده و به تدريج از ابتداي سال 1990 برنامه FSEP را درصنايع غذائي خود به اجرا درآورده است لذا با توجه به علاقه اي كه صنايع مذكور نسبت به اعمال HACCP در مراحل توليد از خود ابراز داشته اند ، ‌آژانس بازرسي مواد غذائي مصمم است كه درخصوص كشتارگاههاي دام وطيور وهمچنين سردخانه هاي آنها برنامه فوق الذكر را به اجرا درآورد.

دلایل عمده اي كه باعث شده برنامه FSEP مورد توجه بخش دولتي و صنايع مواد غذائي كانادا قرار گيرد به شرح زير است :

1- با توجه به اينكه پايه واساس برنامه FSEP، سيستم HACCP مي باشد لذا با اجراء آن خطرات تهديد كننده مواد غذائي كاهش يافته و ضايعات مواد غذائي به حداقل خود مي رسد.

2- كميته غذائي CODEX سيستم HACCP را به عنوان استاندارد پذيرفته شده بين المللي مشخص كرده است كه مي تواند سلامتي مواد غذائي را تضمين كند . از طرفي كشورهاي صادر كننده گوشت به ژاپن ، آمريكا و استراليا بايد اين سيستم را جهت صادرات در صنايع گوشت كشور خود اجراء كرده باشند.

6- با اجراء ‌اين سيستم بازرسين CFIA و كاركنان بهداشتي شاغل در صنايع مواد غذائي مسئوليت بيشتري احساس كرده و در قبال تعيين و از بين بردن خطرات احتمالي متعهد تر خواهند بود ودر نهايت بازرسي بهتر وموثرتري صورت خواهد پذيرفت.

اگر تمایل دارید با GMP آشنا شوید به این مطلب مراجعه کنید.

منبع : ifseta.com