در این بین پارک‌های علم‌ و فناوری به عنوان بهترین محل برای تجاری‌سازی و عملیاتی‌شدن ایده‌های نخبگانی، نقش مهمی در جلوگیری از مهاجرت ایده‌پردازان و فعالان عرصه‌های دانش‌بنیان دارند. بر همین اساس در گفت و گو با برخی رؤسای پارک‌های علم‌وفناوری استان‌ها این موضوع مورد بررسی قرار گرفت:

توجه به موهبت‌های ذاتی هر استان؛ رسالت‌ مهم گروه‌های نخبگانی

اسماعیل پیرعلی؛ رئیس پارک علم‌ و فناوری استان چهارمحال‌ و بختیاری با اشاره به اهمیت توجه به ظرفیت‌ها و داشته‌های بومی می‌گوید: هر استان و منطقه‌ای ظرفیت و قابلیت‌های منحصربفردی دارد که می‌توان با تأکید و تعریف فعالیت‌های دانش‌بنیان با محوریت آنها، این داشته‌ها را به مزیت‌رقابتی و رکن توسعۀ اقتصادی استان تبدیل کرد؛ بنابراین توجه به موهبت‌های ذاتی هر استان یکی از رسالت‌های مهم گروه‌های نخبگانی است.

وی تصریح می‌کند: یکی از دلایل گسترش شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های IT و ICT، ظرفیت بالای این حوزه‌ها، نیازها و مقتضیات کنونی جامعه و همچنین سوددهی سریع این حوزه‌ها است؛ این عوامل سبب رغبت بیشتر دانش‌آموختگان به بخش‌های مذکور است. به عبارت دیگر، تقاضای بازار، هدایتگر توان نخبگانی است چراکه ممکن است نتیجۀ فعالیتی مناسب باشد و منجر به تولید کالایی دانش‌بنیان و مناسب شود اما چون نیاز بازار را تأمین نمی‌کند و با آن منطبق نیست، در فروش و حصول ارزش‌افزوده موفق نباشد.

عضو شورای علمی بنیاد نخبگان استان چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعۀ منطقه‌ای، تأکید می‌کند: این شرکت‌ها علاوه بر حصول ارزش‌افزوده، درآمدزایی پایدار و گردش مالی بالا برای جامعۀ بومی، نقش بسزایی در اشتغال‌زایی دارند. غالب این شرکت‌ها از مراکز رشد دانشگاهی کار خود را آغاز کرده‌اند و توانسته‌اند پس از حرکتی منطقی به این موفقیت‌ها برسند.

وی یادآور شد: گرچه حضور در تهران سبب افزایش ارتباطات کاری می‌شود اما جلوگیری از مهاجرت نخبگانی به کلانشهرها یکی دیگر از مزایای ایجاد، گسترش و موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان است خاصه در شرایطی که بازار محصولات دانش‌بنیان عمدتاً دیجیتال است. این موضوع سبب می‌شود به مناطق محروم و کم‌برخوردار نیز گردش مالی تزریق شود و زمینۀ توسعۀ آنها نیز فراهم شود.

امکانات پارک‌ها، حمایتی مناسب از مخترعان و صاحبان شرکت‌های دانش‌بنیان

پیله‌ور؛ رئیس پارک علم‌و‌فناوری خراسان‌شمالی نیز ضمن اشاره به ضرورت تعامل با دیگر نهادها خاصه بنیاد نخبگان استان،امکان‌ها و امکانات پارک‌ها را حمایتی مناسب از مخترعان و صاحبان شرکت‌های دانش‌بنیان می‌داند و می‌افزاید: اجتماع نخبگان بومی مخصوصاً مخترعان سطح سه جشنواره رویش، می‌توانند با حضور در این پارک و استفاده از ظرفیت‌های موجود، روند حرکتی خود را تسریع و تسهیل کنند و در نهایت از این طریق، شرکت دانش‌بنیان فعال و پویایی را تأسیس کنند.

لزوم حضور هسته‌های نخبگانی در عرصه‌های تجاری‌سازی

وی حضور هسته‌های نخبگانی در عرصه‌های تجاری‌سازی را امری ضروری برای توسعۀ منطقه‌ای قلمداد می‌کند و می‌گوید: همۀ آحاد علمی و تحقیقاتی استان باید جهت فعالیت خود را به سمت کارآفرینی و اشتغال‌زایی سوق دهند تا بتوانند اثرگذاری مطلوب و بهینه در رشد استان داشته باشند.

ایجاد کسب‌وکار نوآورانه در مناطق محروم؛ مترادف با جهاد در جبهه است

همچنین عطاالله ربانی؛ رئیس پارک علم‌و‌فناوری استان البرز با اشاره به لزوم حمایت همه‌‎جانبه از اجتماع نخبگانی در عملیاتی‌کردن و تجاری‌سازی ایده‌، می گوید: حضور در عرصه‌های دانش‌بنیان و ایجاد کسب‌وکار فناورانه و نوآورانه در مناطق محروم، با توجه به شرایط موجود اقدامی ارزشمند و مترادف با جهاد در جبهه است.

ربانی اضافه می‌کند: رشد اقتصادی استان‌ها خاصه مناطق کم‌برخوردار یکی از بهترین راه‌‍ها برای توسعه و کاهش اثرگذاری تحریم‌ها است؛ بنابراین همه مسئولان و دستگاه‌های درون‌استانی باید به این مهم اهتمام داشته باشند.

ایجاد انسجام و تعامل میان شرکت‌های بزرگ دانش‌بنیان از ملزومات پیشرفت است

محمودرضا شاکرمی؛ رئیس پارک علم‌وفناوری استان لرستان نیز با بیان اینکه ایجاد انسجام و تعامل بین شرکت‌های بزرگ دانش‌بنیان است، ادامه می‌دهد: موازی‌کاری و اختلاط فعالیت‌ها یکی از آسیب‌های جدی است بنابراین یکی از راه‌هایی که می‌تواند زمینه‌ساز توسعه کشور باشد، هماهنگ‌کردن فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان است. بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان موجود در استان‌ها را می‌توان به یکدیگر وصل کرد تا داشته‌ها و حتی اهداف خود را به اشتراک بگذارند؛ این اقدام زمینه‌ساز بهره‌وری بهینه از امکانات موجود می‌شود.

پارک‌های علم‌وفناوری، هماهنگ‌کننده و تسهیلگر مسیر اجتماع نخبگانی

وی تأکید دارد: فناوری یک موضوع فراسازمانی است. به‌معنای دیگر، نمی‌توان انتظار داشت یک سازمان و یا نهاد خاص به‌ تنهایی فناوری را پیش ببرد. در مسیر فناوری، پارک‌های علم‌وفناوری هماهنگ‌ کننده و تسهیلگر مسیر اجتماع نخبگانی برای تشکیل تیم و در نهایت تولید محصول نیمه‌تجاری هستند.

توسعۀ بازار؛ مهمترین حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان

محمدنبی شهی کی‌تاش؛ رئیس پارک علمی‌وفناوری سیستان‌وبلوچستان نیز با بیان اینکه گسست معناداری بین نگرش مقالات دانشگاهی با نیازهای بازار خاصه در علوم مهندسی وجود دارد، می‌گوید: دانسته‌های دانشگاه‌های بومی باید با نیازهای موجود انطباق داشته باشند. علاوه بر آن حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان نیز باید با جدیت دنبال شود و صاحبان آن با مقتضیات بازار و قواعد حاکم بر آن آشنا شوند و آموزش‌های لازم را ببینند. این شرکت‌ها تنها زمانی می‌توانند به موفقیت برسند که علاوه بر بُعد فنی، حداقل اصول اولیه مدیریت بازار را بدانند. باید دانست، توسعۀ بازار مهمترین حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان است چراکه ضریب‌شکست این شرکت‌ها را تعدیل می‌کند.

وی با اشاره به لزوم توجه به اقتضائات بومی، خاطرنشان می کند: وجود عنصر دانش در شرکت دانش‌بنیان به معنای تأکید صرف بر فناوری های‌تک نیست بلکه می‌توان در این فضا فناوری‌ و محصولات لوتکی مانند صنایع‌دستی را وارد کرد و با تزریق دانش به آنها، ارزش‌افزودۀ چشمگیری را به دست آورد. در واقع، شرکت دانش‌بنیان زمانی اثرگذاری بیشینه در توسعۀ منطقه دارد که بنا بر مقتضیات موجود فعالیت کند.