این نوع نمك، به علت آنكه هیچ گونه عمل تصفیه ‌ای روی آن انجام نمی ‌گیرد، غیر استاندارد بوده و مصرف خوراكی آن در درازمدت عوارض نامطلوبی ایجاد می ‌نماید و بایستی از مصرف آن جدا خودداری شود.

منابع طبیعی نمک

نمک طعام به صورت جامد در معادن و ذخایر زیرزمینی یا محلول در آب دریا وجود دارد.

در ایران، معادن نمک در نواحی مختلف کشور دیده می شود که اغلب به شکل کوه های نمکی هستند و گاهی رگه های ضخیم نمک در آنها به چند کیلومتر می رسد.

استاندارد ملی نمك طعام

اولین استاندارد نمك طعام در سال 1344‌ توسط موسسه ی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تدوین شد. این استاندارد تا كنون سه بار مورد تجدید نظر قرار گرفته است كه بار سوم آن در تاریخ 30 فروردین 1385بود.

نمك خوراكی مشمول استانداردهای اجباری بوده و حداقل خلوص آن در این استاندارد 2/99‌درصد است.

ویژگی هایی که در یک نمک خوب، مد نظر قرار می گیرد، عبارتند از:

- ویژگی های فیزیکی مثل وضعیت ظاهری ، طعم و بو، مواد خارجی و اندازه ی ذرات.

- ویژگی های شیمیایی که شامل خلوص، مواد نامحلول در آب ، سولفات محلول در آب ، رطوبت و میزان ید.

روش مكانیزه ی تصفیه نمك

روش تولید در كارخانه‌های تصفیه ی نمك شامل مراحل زیر است:

1- آسیاب كردن سنگ نمك (یا استفاده ی مستقیم از نمك تبخیری) و انحلال آن در آب خالص و تهیه ی محلول اشباع آب ‌نمك.

 2- اضافه كردن مواد شیمیایی برای رسوب كامل كلسیم و منیزیم و خارج نمودن مواد نامحلول.

3- عبور محلول آب نمك از فیلترهای شنی برای حذف ذرات ریزتر از 30میكرون.

4- تبخیر محلول اشباع نمك و تولید بلورهای (كریستال‌ها) خالص نمك و جداسازی آنها توسط سانتریفوژ.

5- شست ‌وشوی نهایی بلورهای نمك در سانتریفوژ و اضافه كردن یُد به آن.

6-  خشك كردن كریستال‌های نمك در خشك كن با استفاده از هوای گرم و انتقال نمك به سیلوهای ذخیره.

 7- بسته ‌بندی نمك با دستگاه‌های تمام اتوماتیك.

همان‌گونه كه دیده می ‌شود در این روش علاوه بر افزایش میزان خلوص تا حداقل 5/99درصد، تمام ناخالصی‌های محلول و نامحلول نمک حذف می شوند و نیز به علت دمای بالای مورد استفاده، آلودگی‌های میكروبی(كه در صنایع غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است) از بین می ‌روند.

تشریح خط تولید نمک به روش تبلور مجدد

فرآیند تولید نمک با روش کریستال گیری مجدد شامل مراحل زیر می باشد.

۱- مرحله آسیاب کردن سنگ نمک

۲- مرحله انحلال

۳- مرحله تصفیه و ایجاد محلول اشباع

۴- مرحله صاف کردن محلول نمک

۵- مرحله سیرکولاسیون و ایجاد یک محلول فوق اشباع و حذف یون سولفات

۶- مرحله آب گیری از نمک

۷- مرحله ید زنی

۸- مرحله خشک کردن

۹- مرحله سیلو کردن و بسته بندی

حال به تشریح مراحل تولید نمک به روش کریستال مجدد فوق می پردازیم:

۱- مرحله آسیاب کردن سنگ نمک

در این مرحله سنگ نمک هایی که درصد ناخالصی بالا دارند، از سایر سنک نمکها جدا شده و سنگ نمکها توسط سنگ شکن پودر می شوند

۲- مرحله انحلال

پودر نمک توسط تسمه نقاله وارد مخزن انحلال میشود نمک در آب حل می گردد سنگها و گل ولـای همراه پودر سنـگ نمـک سنگیـن شده در قسمت پایین مخـزن انحـلال قـرار می گیـرد و سر ریز این آب به سمت صافیها هدایت میشود.

۳-مرحله تصفیه و ایجاد محلول اشباع

آب نمک خروجی از تانک انحلال وارد مخزن واکنش می شود در این مخزن آب نمک تحت تاثیر سود جهت حذف منیزیم قرار می گیرد و در این مخزن مواد منعقد کننده نیز حذف برای حذف گـل و لای و هیدروکـسید منیزیم حاصل از واکــنش با سود اضـافه می گـردد و یک آب نمک با منیزیم در حدود ۱۵۰میلیگرم بر لیتر حاصل می شود .

۴- مرحله صاف کردن محلول نمک

آب نمک مرحله ۳ حاوی گل ولای ومواد منعقد کننده که به یون منیزیم چسبیده اند می باشد، که  این مواد سنگین شده و به سمت پایین رسوب می نماید، این آب نمک وارد ساختاری به نام لاملا       می شود، که با کم کردن سرعت محلول و دارا بودن سطوح شیب دار باعث جدا شدن این مواد از آب نمک می شـوند، بعد از این مرحلـه آب نمک به منظور حـذف مواد نامـحـلول باقــیمانده احتمالی وارد فیلتر شنی می شود و یک آب نمک با غلظـت ۲۴- ۲۳ درصد ایجاد می شود این آب نمک پس از ایـن مرحـله وارد پیش گـرم کـن می شونـد و با دمـای در حدود ۶۰-۴۰ وارد مسیر سیرکولاسیون  می شوند.

۵- مرحله سیرکولاسیون و ایجاد یک محلول فوق اشباع و حذف یون سولفات

در این مرحله آب نمک یک مسیر سیرکولاسیون را طی می کند که ضمن رسیدن به درجه فوق اشباع از ساختاری به نام پرچ عبور کـرده و بر اساس تفاوت چگالـی، کریستـال  نمـک  نسبت به کریستال   سولفات کلسیم ، کریستالهای سولفات کلسیم ازنمک جدا می شود. در ایـن مرحله آب نمک در مبدل حرارتی تحت تاثیر بخاری که ا طراف لوله های حاوی نمک هستند، به طور غیر مستقیم دما دیده و فوق اشباع می شود این آب نمک وارد کریستالایزر می شود در این ساختار آب نمک تحت تاثیر روبرو شدن با سطح تماس بزرگتر و تفاوت فشار موجود تشکیل کریستال می دهد کریستالهای که سایز مناسب دارند از کریستالایزر خارج می شوند و سایر کریستال ها جهت رشد مجدد مسیر سیرکولاسیون را طی میکنند.

تصویری از یک خط کن نمک

۶- مرحله آب گیری از نمک

آب نمک خروجی از کریستالایزر وارد سانتریفوژ می شوند و آبگیری از نمک توسط این دستگاه انجام می شود و نمک مرطوب را به سمت واحد ید زنی هدایت می کند

۷- مرحله ید زنی

در این مرحله خروجی از سانتریفوژ به روش اسپری کردن تحت تاثیر محلول اشباع ید قرار می گـیرد، که میزان خروجـی ید از ایـن اسپـری بر اساس خروجی نمک از سانتریفوژ می باشد.

۸- مرحله خشک کردن

نمک جهت حذف رطوبت باقی مانده وارد خشک کن میشود و تحت تاثیر هوای گرم نمک خشک میشود.

۹ – مرحله سیلو و بسته بندی

از نمک خروجی خشک کن تحت تاثیر فن های مکنده پودر نمک جدا می شود و یک محصول نمک با درجه خلوص بالای ۵/۹۹در صد با دانه بندی ۵۰۰-۴۰۰ میکرون وارد سیلو می شود و از سیلو مستقیما وارد مجاری دستگاههای بسته بندی می شـود و در سلفونهای سه لایه  بسته بندی می شود.

یُد دار كردن نمك

بسیاری از مواد غذایی به طور معمول در رژیم غذایی مردم کشورمان کم است. یُد از جمله ی این مواد است که هرچند بدن به مقدار زیاد آن احتیاج ندارد، اما کمبود آن هم مشکلات زیادی را به دنبال دارد.

اختلالات ناشی از كمبود یُد، بیش از یك ‌میلیارد نفر از مردم جهان و از جمله ایران را در معرض خطر قرار داده است. بررسی‌های به عمل آمده نشان می ‌دهد كه نمك، ایده‌‌آل ‌ترین وسیله برای افزایش یُد است، زیرا تنها ماده ی غذایی است كه در دسترس عموم مردم است و در بیشتر جوامع روستایی ممكن است تنها كالایی باشد كه از خارج به آنها می ‌رسد.

روش‌های افزایش یُد به نمك ساده و قابل اجراست، به خصوص وقتی نمك برای مصرف تصفیه می ‌شود، یُد افزایی تاثیر بسیار ناچیزی در قیمت آن خواهد داشت. برای اضافه كردن یُد به نمك از تركیبات یُدور یا یُدات ‌پتاسیم و به میزان 30 ‌تا50 ‌گاما (میلی‌ گرم در كیلوگرم) استفاده می‌ شود.

اضافه كردن یُد به نمك تاثیر بسیار زیادی در ریشه ‌كنی بیماری گواتر در بین مردم ایران داشته است.

منبع : وب سایت شرکت سپیددانه

شرکت بهبود صنعت آمادگی خود جهت تهیه طرح توجیهی تولید نمک تصفیه شده را اعلام می دارد

هم اکنون سفارش طرح توجیهی تولید نمک تصفیه شده به روش تبلور مجدد دهید

استفاده از کلیه مطالب این سایت برای عموم آزاد می باشد ، فقط در راستای حفظ زحمات تیم تولید محتوی ما خواهشمندیم در صورت برداشت از این محتوی لینک ما را درج نمایید. باسپاس